Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

AÇMAQ : Turuz Dictionary

(ayırmaq). yarmaq. yazmaq. yormaq. yozmaq.
uşağı bələkdən yor.
bağlı yordu, hər nə töküldü.
yor sandığı, tök pambığı.
hava bürütdən, dumandan yordu.
dalamaq. qırmaq. parçalamaq.
sürmək. {(# dürmək. dürəmək. dürümək. düməkləmək. (tükmək: tüğmək: düğmək: tukmaq. tukramaq: bağlamaq)}.
tullamaq. boşaltmaq. şənlətmək. (#tutullamaq: tutdurmaq. oysalatmaq. qussələtmək. ).
yazlamaq. yaslamaq.
xalçaları yazladılar. yapmaq. < yaypamaq. yaymaq. yaprıtmaq. yapğıtmaq. sərmək. salmaq.
döşəklər yapın (yaypın) yatın: açın yatın.
yasmaq. uzatmaq.
yazmaq (yarmaq) ayırmaq. kəsmək.
uc açmaq: ucqurlamaq. ucurlamaq. ititmək. kəsgiritmək. sivritmək.
ara açmaq: sürüşmək. sürgəşmək. (nərsədən) zıvışmaq, qaçışmaq. salışmaq. alısmaq (alıs: uzaq). (üzüşmək).
onlar birbirindən sürüşürlər.
boşlu boşludan sürüşər.
iki nərsəni biribirində açmaq, ayırmaq: soymaq < sovmaq.
dəri, qabıq soymaq: savırmaq. ayırmaq.
paltarı soyun: savın. çıxart. at.
pırtlaşıq nərsəni dartıb darayıb açmaq, sərmək: sürmək. sürətmək. sürütmək. sürmütmək. uzunluğuna, boyuna çəkmək. uzatmaq. boysatmaq.
dil, yarıq, diləv açmaq: diditmək. dilditmək. diləmək.
diş açmaq: dişəmək. dişgəmək. (diş < > deş) dişlərin ititmək. kəskinlətmək.
bir yeni yorağ açmaq gərək.
yer açmaq: yer eləmək.
(yığılını, büzüyü, bağlını, düğünü, qatlağı açmaq). yazmaq. ipi uzatmaq, doğrutmaq. sərmək.
könül yazan sözlər.
sərmək. yatırmaq. yasırmaq. yasmaq.
yaşı yatır günə, qurusun.
yaşı yas (at) günə qurusun, qurqanı şehə çürüsün.
yasmaq. yazmaq. gəritmək. göndərmək. ezam edmək. pəxş edmək.
yasılmamış yasdan (yaydan. kamandan), ox atılmaz.
ölkələrə qoşun yasdı.
yaşın yasmaq: sirrin açmaq.
çadırlar yasıldı, saçaqlar açıldı, sürən şölən quruldu.
başın açmaq.
arvad yolundu: arvad başın yoldu. arvad kəbinin bıraxıb boşandı, canın qurtardı.
işdən yasılmaq: işdən qurtulmaq, boşalmaq.
yasılmış iş: boşlanmış, bıraxılmış, tərk olunmuş iş

AÇMAQA : Turuz Dictionary

-lavaş, incə çörək açmağa yarar arac: keşgən. çəkgən. axlov. axlova. oxlov. oxlova

AÇMAQA : Turuz Dictionary

gecə günüz qoyulsa, eyku kişi övgüsünü açmağa, mində biri aytılmaz. (eyku: eyi. iyi)

AÇMAQA : Turuz Dictionary

getdi sevgi onun ornun quru ağac almasın, söğüş qınaq ona almaş olmasın, boşsa könül kollar bitər yerində, küllük yerdə gül açmağa yer qalmaz. (ornun: yerin). (almaş: bədəl)

AÇMAQA : Turuz Dictionary

açmağa.
içimin nisgilini, tökməyə dildir, könülün sırlarını açmağa dildir

AÇMAQA : Turuz Dictionary

-açmağa çalışmaq: tapızmaq

AÇMAQLA : Turuz Dictionary

-düzənli aralıqlar açmaqla yayılmaq, yaymaq: gərəm, gərən açmaq. gərənləmək. gərəmləmək.
qoyun gərən açdı

AÇMASA : Turuz Dictionary

aytmasa kim bilər, açmasa kim görər. (aytmasa
söyləməsə)

AÇMASA : Turuz Dictionary

-kişi qılğı zor düşər, açmasa söz ağızdan. (düşər: düşünülər. açılar). (qılğı: qılığı: əməli)

AÇMASAN : Turuz Dictionary

aytmasan.
bildiyivi yaymasan, düşündüyün aytmasan, bacardığın yapmasan. varsan yoxsan bir poxsan, varlığında bir yoxsan. hindi düşün çalınqıl (kəndivə gəl).
bildiyivi yaygilən, düşündüyün aytgilən, bacardığın yapgilən. (aytgilən: açıqla)

AÇMASAN : Turuz Dictionary

-açmasan için, kim bilir içində nə var, tanılmadıq qapı, tanılmazı qavalar

AÇMASI : Turuz Dictionary

açması güc soru: koruq. girik. (> gireh (fars). düğün. soyunun içi, gizi, təməli. çiğit. müəmma.
açması yox,açmazı çox bu evrən
qunçənin, günün azacığ açması: çırtmaq. çıtmaq.
gün çıtmış yola çıxdığ.
(uşağın ayaq açması): təti pati yerimək. itlənmək

AÇMASIZ : Turuz Dictionary

yolsuz. çarasız. tədbirsiz.
açmasız açmaz, keçitsiz çay olmaz. (çıxılmaz çıxmaz tapılmaz). (açmaz: qıyın soru.müəmma)

AÇMAT : Turuz Dictionary

yaşam açmat,-kimi bilib yanıtdı, kimi bilməzin yandı. (açmat: müəmma)

AÇMAT : Turuz Dictionary

müəmma.
açmat açması

AÇMATAN : Turuz Dictionary

açmadan.
ağzun açmadan, gözün aç

AÇMAYAYTI : Turuz Dictionary

ağrıdı ürək darıxdı könül, duydu genə ayrılıq sözün, olcağıydısa ayrılıq ölüm, açmayaydı kaş evrənə gözüm

AÇMAYINCA : Turuz Dictionary

açmayınca ağız sözə bir kişi, bəllənilməz dilək çəki, iç işi. (çəki: qəsdi. niyyəti)

AÇMAZ : Turuz Dictionary

tapmaca. yapmaca.
sevən öğünər, sevməyən döğünər, yaşam durar bir açmaz, çoxda çalış açılmaz

AÇMAZ : Turuz Dictionary

qıyın soru.müəmma.
açmasız açmaz, keçitsiz çay olmaz. (çıxılmaz çıxmaz tapılmaz). (açmasız
yolsuz. çarasız. tədbirsiz).
müəmma.
yaşam deyil açmaz, yolun bilməsən açmaz. (yaşam bir müəmma deyil, ama yaşamaq yolun bilməzsən, yaşayamazsan).
ilişik. qıfıllı.
dadlı dillər acı sözlər yedirir, açmaz işi dadlı sözlər yeridir.
açmaz düğün: kor düğün. ucusuz düğün. ucu itgin düğün.
öğün yetməz, gül açmaz, çalışmadan alınmaz. (öğün: çağ. novbə).
açmaz qapı bıraxmaz, tovlu olsa sevgimiz. (tovlu: güclü).
güclü sevgi, açmaz qapı bıraxmaz

AÇMAZ : Turuz Dictionary

işlik. işgil. ötməz. çıxmaz. qapçal. tuçal.
yazmaz.
(dilin, sözün düğünlədiyin, diş açmaz).
dilin tükmüşün dişin yazmaz. (tükmüşün: düğünlədiyin).
göz tikmə sən ötmüşə, ötmüş baxır keçmişə, yüz min çilə baş qaldırar qarşında, açmaz yarın, yarçıq qalar tüm işlərin həmişə. (yarçıq: naqis)
çalış açqıl işgili, işgil açmaz işgili

AÇMAZ : Turuz Dictionary

şahmatda ''kiş'' durumu.
ağzı bütün. çəkağız. ağzə çək. söz saxlayan..¶-ağız açmaz: ünü çıxmaz. dinməz. susuq.¶-açar açmaz: açaan kimi.¶-dara çıxmaq, yol açmaz. dar yıxılsa, asılmaz!. ¶-darıldı könül, açılmadı gün, dedi gələr yarın, dedim açmaz yarın (səhər).¶-altun haçar, açmaz açar..¶-''nədən''di qoyur ortaya ''nəyi'', ''nədən''siz açmaz gözün, heç ‘‘nə’’ dünyada.¶
yaxcı pisi saylayan, açmaz ağız əksiklərin qatında. (saylayan: seçən. ayıran). (qatında: hizurunda)

AÇMAZ : Turuz Dictionary

-eygin, el manın açmaz. (eygin: eyi olan. yaxcı olan). (yaxcı kişi el aybın (yada) açmaz). ¶-yeddisindən yetmişinə qanmamış, səksənində gül açmaz

AÇMAZ : Turuz Dictionary

çözməz.
söz, yol açar, iş açmaz.
göz yumduğun açmaz gözü. (saymazdığın soru çözülməmiş)

AÇMAZI : Turuz Dictionary

yaşam bulğanlı dəryadır dalağlu bir dəniz, açmazı keçmək üçün yelkənli bir keşti gərək. (keçti: keşti: kəşti )