Multilingual Turkish Dictionary Turuz Dictionary

TASLAMAQ : Turuz Dictionary

-sözlə iyitlik edmək, taslamaq: qıllı qıllı atmaq.
əlindən bir nə gəlməz, yalnız (sadə) qıllı qıllı atır

TASLANMAQ : Turuz Dictionary

oğraşmaq. başlanmaq. düşünmək. sağınmaq. sağışmaq. sağanmaq. sağaşmaq

başatın. nərsənin gənəl durumuna görə qısa bildiri. külli tərh. ana xətt. şəkli icmali.
sınğır. diyaqram. birbirinə sancılı, bağlı cızığ, xətlərlə görsətilən şəkil.
tuslaq. (< tutmaq). nərsə üçün tutulan yol, oy, sana. tərh. nəqşə

TASLAQ : Turuz Dictionary

qaba taslaq: ilkə qarağu. qara yoraq. əvvəliyyə, toran, sadə tərh (enqarə. nəqşə). dirəft. çirknevis. pişnevis

TASLAQ : Turuz Dictionary

taslağ. tarsarı. ilkə. əkə. kuruki. tərh. (.
ilkə qarağu: qara yoraq. qaba taslaq. əvvəliyyə, toran, sadə tərh (enqarə. nəqşə). dirəft. çirknevis. pişnevis.

TASLAQ : Turuz Dictionary

taslağ. tasarı. tasarım. düzənək. biçənək. bitənək. betənək.
qoyuş.
qaralama. oyaq. daraq. darlağ. dərlək. dərik. pırojə. pılan.
darlağ. dərlək. layihə

TASLATMAQ : Turuz Dictionary

tasalatmaq. tasarlatmaq. korramaq. korlamaq. üzmək

TASRALAMAQ : Turuz Dictionary

yalnız tasralamaq, tərh tökmək: uyqata, işə keçməmək. yasıtda qalmaq: yasıt üsdə qalmaq: yasıt üstündə qalmaq

TASTA : Turuz Dictionary

evrənçilər altun tasda ağulu aşı bal görür. (evrənçilər: dünyaçılar. dünyapərəslər)

TASTAMAQ : Turuz Dictionary

-yastıq tastamaq: yastıq qoymaq

TASTAN : Turuz Dictionary

dasdan. çevirçük. nağıl. rivayət

TASTARQAN : Turuz Dictionary

dasdarxan < yastırğan. dəsdərxan. yayırğan. yayaq. yayıq. saçaq. süfrə

TAŞ : Turuz Dictionary

-irili ufalı daş yığının: qıllat. qıllot.
evin eşik qapısı üstündə qoyulan qoruqluq daş, ağac: kəlləlik.
qaradaş: (> xara daş (fars)}. kərt. xart. qart. bilöv daşı. gənəlliklə qara olub, kəsici aracı ititməyə yarar daş, arac.
yekə daş gilifindən qırılar, qırdal işgəsindən. (gilifdən: deşikindən). (qırdal: zəncir. qatama. qatana. əriş. ərdiş. ardaç. çəliş. ).
daş çağılı, qoz badam kimi quru qabıqlıları birbirinə sürtərək çıxarılan səs: qığışlamaq. qığışdamaq. qağışlamaq. qıldıramaq. qıldırmaq. qığıştı çıxarmaq.
qap pəncərə başına qoyulan daş, ağac: gərməç.
əriş iplərin düz açılmasın sağlayan uzun, ağır daş: gərim daşı. {gərim tutmaq: əriş iplərin düz açılmasın sağlamaq üçün taxılan gərim daşı. (uzun, ağır daş)}.
enli qalın, biçilmiş daş: kən. gən. ken. gen. qıyqan. bənayin.
qaldırım qıyqanı.
çeşmə qıyqanı.
görü qıyqanı: görü qıyqanı: yapı üzərinə işlənən daş.
tez oğulan daş: kəpir. kəvir.
üzərində paltar yuğunan daş: geycək daşı.
diş diblərində oluşan daş: kəpih. kəvik. kəpik. kəvəki. kəvək.
yüngül böyük daş: gəvəgə.
gömütlərin, qəbirlərin başına tikilən ağac, incə yassı yayıq daş: qılavan.
ılıcaqa (hamamda), bulağ qıyısında qoyulan, paltarı çırparaq yumağa, oturmağa yarar yassı daş: kəsitdaş. kəsətdaş.
açıq boyalı, dəlikli, işlənməsi qolay, oda dayanıqlı daş çeşiti: kəpih. kəvik. kəpik. kəvəki. kəvək.
daş aralarında bitən, yeyilən ot türü: geçəmcik.
dərəni, çuxuru atlama üçün qoyulan daş: geçək daşı. geçit daşı.
gənəlliklə qara olub, kəsici aracı ititməyə yarar daş, arac: kərt. xart. qart. qaradaş. (> xara daş (fars)}. bilöv daşı.
gənəlliklə qara olub, kəsici aracı ititməyə yarar daş, arac: kərt. xart. qart. qaradaş. (> xara daş (fars)}. bilöv daşı.
qaradaş: (> xara daş (fars)}. xart. qart. kərt. bilöv daşı. gənəlliklə qara olub, kəsici aracı ititməyə yarar daş, arac.
kərpiç, daş parçası: kessək.
daş kəsək: kitəzək. giləzək.
giləzik yerdə tarım olmaz, günbəz üsdə girdəkən durmaz. (giləzik: daş kəsəkli)
daş kəsəkli: giləzik.
giləzik yerdə tarım olmaz, günbəz üsdə girdəkən durmaz.
daş kimi olumuş, daş kəsilmiş topraq: kəsmik

TAŞ : Turuz Dictionary

-nərsəni basmaq, ağırlatmaq, gücətmək üçün üzərinə qoyulan, sallanan ağırlıq, daş, dəmir: qıltın. qaltın. ağırşaq

TAŞ : Turuz Dictionary

-aş atana, yastanma, daş atana daşlanma. (atana: verənə). {abayla davran. (abayla: siyasətlə)}. (qarnıvı toxlatana, qoduğlanma, daşı görcək daşlanma, düşün yanıtla). (daşlanma: coşma)..¶-baş daş ilə dənənməsin, daş baş ilə dənənsin!..¶-daş başı unutmuş, baş daşı yox..¶-daş ocaqlı..¶-əğik başa, daş ilişməz.¶-dağ görkü daş, baş görkü saç, göz görkü qaş. (görkü: gözəlliyi. bəzəyi. yarğaşı).¶-inandığın daş olsa belə, atılmazsa mənə, keçinməliyəm!..¶-su axar, daş qalar..¶-birgün belindən gəlirsə daş, yaxın dosdan gəlir arxadaş..¶-od daşı yarar, daş başı..¶-od daşı yarar, daş, başı..¶-dağ görkü daş, baş görkü saç

TAŞ : Turuz Dictionary

-bir ağrıdır ağardır baş, əridir daş!. ¶-çalqı daş: çaxmaq daş. bilöv daş. nərsəni itiməkdə, üzərinə sürtülən daş.¶-dağ daş: toğan boğan. toğan boğan. dağ dərə. sapıq sapan. əğri üğrü.
sıraz olursa işin, sapıq sapan aşar olur. ¶-daş olursun, qırıq könül yapırsın, olda topraq, qızıl güllər saçırsın!. ¶-daş yəşərməz, keçirsədə yaz, olda topraq, qoxur güllər saç!. ¶-daşdan adam olmaz, adamdan, daş olarmış!

TAŞ : Turuz Dictionary

daş
(# boş).
(nərsə ilə tutulu, içli olan). natur. sirət. karakter. (# qaş:surət)..¶-daş bilən vurduğuvu, aş bilən vur..¶-bulğur daşı: əl dəğirmanı..¶-doqquz daş oyunu: dokurçun..¶-sinək daşı. qəbir daşı: sinəki. sinəyin..¶-sıntaş: gömük, qəbir daşı. balbal..¶-yalıq (nazik), şumal, döşəmə daşı: löpük yöpük..¶-bilöv daşı: çərx daşı. qaypıq..¶-sındırırsa qab xanım, səsi çıxmaz daş dələr..¶-anlamazla yemə aşı, anlayanla daşı, daşı..¶-daş bassın!: ağır olsun!..¶-qaş aynalı daşlar: çevrəsi qaşlı, bəzəkli daşlar..¶-qaşına daş bağlamaq, sallamaq: qaş qabağ sallamaq..¶-ürəyi daş: bağrı qat..¶-saçıt daşı: kürəkdaş. qayağandaş. lovhə daşı..¶-daşa kökə sarmaq: işgilə, çətinliyə çəkmək, salmaq.
daşa kökə düşmək: çətinliyə düşmək..¶-qənov daşı: atlama..¶-tikmədaş: abidə daşı..¶-bağırdaş: sin daşı (yatay qoyulan qəbir daş) üstünə, dikə qoyulan daş..¶-qara daş: qayqa (səngi xara)..¶-damarlı daş: qasaş. qasdaş..¶-daş kimi bərk: kitir

TAŞ : Turuz Dictionary

daş.-sudan dönmüş, buz olmuşlar, buz balta kəsik, daş olmuşlar.(bu söz, ürəklərin daşa dönməsindən danışır.)..¶-daş qızar, aş pişər. (taş qızar, aş pişər, hər nə, yoluna düşər). (hər nəyin yolu var, geniş otaq, yolu dar). (bir olaydan doğan sonuclar). (birdə bu deyim, kişini, iş içində dözümə, tələsməməyə çağırır)..¶-aşına daş qatmaq. (dincliyin pozmaq)..¶-pulluların başına daş düşüb, yoxsulların cibinə, heç biri pitik alanmırlar..¶-daş atılmamış, yemişsiz ağaca..¶-yoldaş var, yol üsdə daş, yoldaşda var, yola aş..¶-el qaldırar ağır daş, yel qoparar yenni daş. (yenni: yengi. yüngül). (yenni daşı yel qaldırar, ağır daşı el qaldırar)..¶-yol yorağı bilsə kişi, daş durumda, görər işi.(daş qazanda, aş pişər). (yol yorağın tapa bilsən, bərk çətin, güc ortamdada, qolaylıq yarada bilirsin)..¶-daş qazanda, aş pişər.
(dışı daş, içi yaş).
{(yol yorağı bilsə kişi, daş durumda, görər işi.). (yol yorağın tapa bilsən, bərk çətin, güc ortamdada, qolaylıq yarada bilirsin)}..¶-dışı daş, içi yaş. (daş qazanda, aş pişər.)..¶-aşlı daş: çətin olubda, yağlı olan. zəhmətinə dəğər. zəhmətinə görə dəğər verən..¶-isti aş, soyuq daş. (içi sıcaq olub, davranışı quru, soyuğ olan). yürt qılığında (əməl rəfdarında, adab maaşirətində) çəkici olmayan

TAŞ : Turuz Dictionary

-daşı aş, aşı daş edən arvad. ¶-dişlənir daş öpülməz, tikinməz bez, sökülməz. (ısırılan nərsəyə, əsirgənilməz). (gücü çatsa, acımaz) (dəlinməyib tikiləmiyən nərsə necə sökülür). (ısırılmayan daşı, öpmək gərək). (kəsiləməyən əl, öpülməli). (harda gördün lotu, yanında otu). (işlərdə yumuşaqlıq gərək). ¶-otdaşı: otaşı: üzərində yosun bitən daş. ¶-acı daş: qaradaş çeşiti. ən sərt daşlar qaradaş adlanır. ¶-qaradaş: ən sərt daşlar qaradaş adlanır. ¶-rezindaşı: rezinlə atılan daş. quş tüfəngi. quşvuran. quşatan. ox. haça oxu. sindiqayış. (qayçıqeyiş). ¶-tutarlı ovnuq daş: mərcan. inci. hüncür. ¶-yoldaş var yola ayaqdaş, yoldaşda var ayaqa daş. ¶-alcağlardan baş alan dursun, ulcağlardan daş alan. (dursun: gəlsin: yaşasın). ¶-daş qatı, baş qatı, baş daşdan qatı

TAŞ : Turuz Dictionary

-könülsüz kişi, yazısın bulur, ürəksiz kişi daş altda gərək. (könülsüz: həvəssiz. armansız).(ürəksiz: qıyın. zalim. acımayan. düşünməyən. qanmıyan) ¶-işsiz baş, başına daş. (açıq başı qada diş qoymaz).¶-boylun boylun dağları, oylun oylun yolları, saman asdan su qoyar, daş altından od qoyar, yalan dunya yaman dünya. (boylun: uca. ağır). (oylun: buruq. dolambac) (su qoyar: su yeridər).¶-(ağı). bacım yoxdur sızıldıya yaş tökə, saçın yolub, sinə sökə, singirimə taş tökə. ( singirimə: məzarıma).¶-döncək yerivə daş atma. (varcaq yerivə daş atma).¶-kim istir daş, başı, başına sal, daşı.¶-qorumaq üçün topraqla daş, güclü istək, güvənli baş.¶-su ilə yel qovuşdu, dağ ilə daş pozuşdu, bir yağu yad küy saldı, elim elgə boğuşdu. (yağu yad: düşman elli). (küy: şayiə). {öz ulağun diri tutan, yad söziylə aldanmaz. (ulağun: xəbər yetirmə, ulatma aracların) (diri tutangözdə saxlayan)}.¶-daş bövət: daş səddi. (bövət: sədd)

TAŞ : Turuz Dictionary

-yağuya qarşı, dağ arxalı, daş ürəkli..¶-başdan aşan var olsun, qada balan daş olsun..¶-daş çanqıllı yer: kətir. kətrə. qatır. qatra..¶-daş qızar, aş pişər. (bir olaydan doğan sonuclar). (hər nə, yolun tapacaq). su axar, yol düşər (iz qoyar). (keçmişə bağlı yollar, yarına üz tutarlar)..¶-ürəginə daş bağlamaq: qutarnıqlı qərar vermək. bir oy sanı qılmaq, aşırmaq üçün dönülməz cıdamla,
dözümlə tutu tutunmaq (müsəmməm olmaq).
daş bağlamş ürəyinə, dil öcünü alacaq, sırtıq quzqun yağunu, iç ölkədən qoğacaq. (quzqun
ləş yeyən qarqa)..¶-böyük daş, ağac içində oluşan boşluq: qırın. sovağ. savağ. kovuq. boşluq..¶-qaymaqdaş: mərmərdaşı..¶-göz önündə ölüm, olum, daşa döndü sağım, solum. (təprəm vırqının (bəlasın) andırır)..¶-daşa gəlsin: uzaq olsun: 'tanrım uzaq olsun' demək. (yaxa uşlamaq. kəndi qulağın burmaq)

TAŞ : Turuz Dictionary

-yetənə, bir baş, yetməzə, bir daş.(baş: kəllə)

TAŞ : Turuz Dictionary

- su üzərində daş qaydırmaq: qaymaq almaq.
əsirsə yel oxşasun saçun, yağsa yağış sulasun bağun, çevrə bərin dos tanış dolu, daş əzsin başun hardasa yağun. (yağun: düşmanın)- qaş daş. {qaş: (< qaşınmış)}. saf.
daş atırsa bir dəli, başın gizlət kal əli.

TAŞ : Turuz Dictionary

-dil daş deyil, başdır, dilin daşıda başdır. (daşıda: təməlidə) ¶-kiçik daş: çat. çıt. çanqıl

TAŞ : Turuz Dictionary

qəsmə daş. kəs.
yonulmuş daş.
döşəmə daşı.
kəsmə. kəsmi. kəsəm. bənayin.
yonulmuş daş: qəsmə daş. kəs.
daş dəğməmiş gəzməsə ayaq, daş düşdü başa olunca yataq.
su buldunsa ver suya, daş buldunsa vur daşa, acıq adlı nərsəni, ata sözü böylədir,.
acıq gələr göz qızar, acıq gedər üz qızar. (qızar: qızarar)
yalnızlığın yaşatan, cütlügünə daş atan.
cütlügünə daş atan, yalnızlığın yaşarmış.
dərtlərivə dərman, işlərivə yolağ bul, quyruğun belə daş olsa yolunda, kəsib at. (yolağ: tədbir). {(yarava yağu dart,quyruq yaman, kəsib at. (yağu: mərhəm). ( dart. sart. sürt)}.
baş olmasa, gövrə daş. (gövrə: tən. ləş). (baş daşisə, gövrə ləş).
daş bərkini dağdan al, yemək dadın yağdan al. (bərkini: sərtini). (yağdan: yağlı, yaxımlı olandan)
toxmaq vardı daş yarar, toxmaq vardı baş oyar. (toxmaq: çırpma. tənqid). (oyar: oydurar. düşündürər)