Multilingual Turkish Dictionary

Azerbaijani To Persian(Farsi)

Azerbaijani To Persian(Farsi)
ÇÖLKÜ : Az Turkish Farsi

:
سنگها و سنگريزه‌ها كه بر اثر ريزش كوه در دامنه جمع شده باشد.
نشيب، پستي، فرو رفتگي قسمتي از زمين. (اصل كلمه «چؤكلو» (فرو ريخته) و از مصدر «چؤكمَك» است. (← چؤك، چؤكمَك)

COLMA-COCUQ : Az Turkish Farsi

: بر و بچّه، اولاد. (← جور1، جور-جوجوق)

ÇOLP : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر چوْلْپماق = چالْپماق (بر زمين زدن) (← چالپ) چوْلپا (çolpa)
بر زمين خورده، از پا افتاده، فلج و ناتوان.
دير جنب، تنبل، بي دست و پا، بي‌عرضه. چوْلپاتْماق (çolpatmaq)
بر زمين زدن و سركوب كردن

ÇÖLP : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «چؤلپمك» (بر زمين زدن) (← چال4 و چالْپ) چؤلپَتْمَك (çölpәtmәk)
سركوب كردن، به زمين زدن. چؤلْپْمَك (çölpmәk)
بر زمين زدن.
آب پاشي كردن. چؤلْپه (çölpә)
كم دست و پا، بي دست و پا، تنبل و بي عرضه

ÇOM : Az Turkish Farsi

: اين واژه كه به معني گِرد و كروي شكل است، امروزه به تنهايي كاربرد ندارد؛ امّا با پسوندهاي مختلف در تركي معمول و رايج است (← توم1 و چؤم) چوْماق (çomaq)
چوبدستي سر گِرد و ستبر. چوْمّالماق (çommalmaq)
چمباتمه زدن

ÇÖM : Az Turkish Farsi

: (اين كلمه امروزه به تنهايي معمول نيست؛ ولي با پسوندهاي معمول تركي مركّب و معمول است. احتمالاً با ريشة «توم و توماق = چوْماق» يكي بوده و به معني گرد و برجسته وهلالي شكل باشد. ← توم و چوماق) چؤمَّلْمَك (çömmәlmәk)
چمباتمه زدن، روي كف پا‌ها به صورت گرد و جمع و جور نشستن. چؤمـّه (çömmә) = چؤمّه‌له (çömmәlә):
چمباته.
جمع و جور، گرد شده، مچاله شده. چؤمّـه‌لَتمَك (çömmәlәtmәk)
بر زمين زدن، به زانو در آوردن. چؤمّه‌له چؤش (çömmәlә çöş)
نام حشره‌اي است كه در حال پرواز در هوا متوقّف مي‌ماند و بال مي‌زند. چؤمّـه‌له‌مك (çömmәlәmәk)
چمباتمه زدن.
مچاله شدن، جمع و گرد شدن

ÇÖMÇӘK : Az Turkish Farsi

= چؤمچه (çömçә)
قاشق چوبي بزرگ. (ريشة كلمه از «چوممك» (شنا كردن) است؛ به اعتبار شناور بودن قاشق در ديگ.)
چمچة بنّايي. چؤمچه باليق (çömçә balıq)
يكي از حالتهاي دگرديسي قورباغه كه در آب شناور مي‌شود. چؤمچه‌له‌مك (çömçәlәmәk)
با قاشق چوبي چيزي را برداشتن.
انگشتان دست را به شكل قاشق بزرگ در آوردن و با آن غذا خوردن

ÇOMMӘT : Az Turkish Farsi

: فروزينه، هيزم نيمسوز

ÇÖMMӘT : Az Turkish Farsi

: فروزينه، چوب هيزمي در حال سوخت

CÖN : Az Turkish Farsi

= جؤنگ (cöng)
جوان، گاو جوان. جؤنگ-جاهال (cöng-cahal)
كاملاً جوان، جوان شجاع. جؤنگه (cöngә) = جؤنه (cönә)
گاو جوان، گاو نر جوان. جؤنه مرگ (cönә mәrg) = جؤنَمَّرگ (cönәmmәrg)
جوان مرگ، در جواني مردن

ÇON : Az Turkish Farsi

:
پژمرده، پوسيده.
گِرد و خميده. (← چؤن) چوْنا (çona)
چونة خمير. چوْنْتو (çontu)
پژمرده حال، بيمار، لاغر و ضعيف اندام. چوْنْداراماق (çondaramaq)
پژمرده شدن، پوسيده شدن. چوْنونوم داشى (çonunum daşı)
سنگ گرد و كروي، سنگ آسياب قديمي. (← بر بر، بر بر داشى)

ÇÖN : Az Turkish Farsi

: فعل امر از مصدر «چؤنمك» = «دؤنمك» (برگشتن) چؤندَرَك (çöndәrәk)
چغندرك، چغندر وحشي، نام گياهي شبيه چغندر. (هر چند كه احتمال مي‌رود ريشة كلمة چغندر از مصدر «چؤكمك» (فرو نشستن) باشد؛ امّا ريشة اين گياه و بعضي از انواع چغندر خميده شكل است. ← چوْغان، چوْغانّار) چؤندرمك (çöndәrmәk)
برگرداندن.
افسرده شدن، از حالت شادابي به افسردگي تبديل شدن. چؤنمك (çönmәk)
برگشتن، به عقب برگشتن.
خميده و واژگون شدن، وارونه شدن.
بهبودي يافتن، به حالت بهبودي و سلامت برگشتن و نيز از حالت سالمي به ناراحتي برگشتن.
منجمد شدن، از سرما يخ بستن. چؤنه (çönә)
چونه، چونة خمير

ÇONDUR : Az Turkish Farsi

: چغندر. (← چؤن و چوْغان)

ÇÖP : Az Turkish Farsi

: چوب، چوب كوچك، خاشاك. چؤپلو (çöplü)
داراي چوب و خاشاك. چؤپه گولَن (çöpә gülәn)
هرزه خند، نيش باز. چؤپو (çöpü) = چؤپور (çöpür)
در اصل به معني چوب طبل بوده؛ امّا امروزه به معني طبل، دهل و آلت موسيقي و مجازاً به رقص دسته جمعي زنان هم گفته مي‌شود. چؤپور چكمك (çöpür çәmәk)
جلو افتادن رقاص اصلي در رقص هلي. چؤپور چكن (çöpür çәkәn)
آنكه رقص دسته جمعي هلي را شروع كند، پيشرو رقّاصان

ÇOPUQ : Az Turkish Farsi

: چپق، نوعي آلت تدخين كه داراي سر سفالين و دستة چوبي است. (ريشة كلمه از «چؤپ» (چوب) است.)

ÇOQ : Az Turkish Farsi

: فراوان، زياد. (← چوْخ)

ÇOQQA : Az Turkish Farsi

: چقّه، پارچة پشمي كه از آن نوعي ارخالق تهيّه مي‌گردد كه «چوْقّا» مي‌گويند. (اصل كلمه «توْقّا» (بافته شده) (از مصدر «توْقّوماق» (بافتن) مي‌باشد.) چوقّا باغى (çoqqa bağı)
بند چقّه، زنّار، زنهاره، نوعي بند زينتي كه تركان قشقايي قبل از اسلام آن را بر كتف و بازوان خود مي‌بستند؛ بعد از اسلام نيز در مراسم شادي و عروسي قاب قرآن هم به اين رشته بسته مي‌شد و اين رسم تا كنون پا بر جاست

ÇOR : Az Turkish Farsi

: مرض، بيماري. چوْرلو (çorlu)
بيمار، مريض. (در تركي قديم به زني كه فرج او مشكل داشته و مقاربت با او ممكن نبوده، «چوْر» مي‌گفتند.)

ÇÖR : Az Turkish Farsi

: بيماري، مرض. چؤرگه‌مك (çörgәmәk)
بي ميل شدن نسبت به غذا، متنفّر شدن. (← چي، چيگيره‌مك) چؤرلو (çörlü)
بيمار، مريض

CORAB : Az Turkish Farsi

: جوراب

CORĞӘTİ : Az Turkish Farsi

: نوعي قاشق كوچك. (← جور2، جورغَتي)

ÇÖRӘK : Az Turkish Farsi

:
نان. (اصل كلمه «چئوره‌ك» از مصدر «چئويرمك» (برگرداندن) بوده، به اعتبار اين‌كه نان به شكل دايره و مدوّر است و بعد از پختن آن را بر مي‌گردانند.)
روزي، مال و ثروت، نصيب و قسمت.
سود، منفعت. چؤره‌ك اوْتو (çörәk otu)
سياهدانه، نام گياهي كه از دانة آن براي خوشمزه شدن نان در خمير استفاده مي‌كنند. چؤره‌ك سولاما (çörәk sulama)
به نان نم زدن.
باران خفيف كه مانند نم زدن به نان ببارد. چؤره‌كسيز (çörәksiz)
بي نان، فقير و تنگدست.
خسيس، آنكه از مهمان پذيرايي نكند.
بي فايده، بدون صرفه. چؤره‌ك شيرينليك (çörәk şirinlik)
خود شيريني، تملّق و چاپلوسي. چؤره‌ك قاتيغى (çörәk qatığı)
نان خورش، هرچه كه مانند آب عدس، آب ماشك و … خورش نان باشد. چؤره‌كْلَنمَك (çörәklәnmәk)
ثروتمند شدن، غني تر شدن. چؤره‌كْلي (çörәkli)
مالدار، ثروتمند.
مهمان نواز، سخاوتمند.
مفيد، سودمند

ÇORLAYILLI : Az Turkish Farsi

: نام طايفه‌اي از ايل شش بلوكي. (← چار، چار ماحاللي)

ÇORQӘTİ : Az Turkish Farsi

: نوعي قاشق كوچك كه با آن به بيماران دارو مي‌خوراندند. (ريشة كلمه از «چور» (شرشر، قطره قطره) + «قاتي» (آميخته‌اي از داروها) است. (← چور1)

ÇORTMAQ : Az Turkish Farsi

: تخمك، پسته و امثال آن را خوردن. (← چوْت، چاراز، چاراز ائدمك)