Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه To Persian(Farsi)

تورکجه To Persian(Farsi)
روشوا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) رشوه، اخّاذي. روشوا-پينه (ruşva-pinә)
رشوه و اخّاذيهاي پراكنده

روسواه : تورکجه فارسجا - قشقایی

= روسباه (rusbah)
رسوا، بد نام. (اصل كلمه «روسبا = روس + باي» (رهبر روس) بزرگان روس در 3000 سال قبل هنگام تهاجم به ايران به خاطر اعمال زشتشان، به اين صفت خوانده شده‌اند.) روسواهليق (rusvahlıq)
رسوايي، بد نامي. روسواه-و-اله‌لك (rusvah-o-әlәlәk) = روسواه-و-كَله‌له (rusvah-o-kәlәlә): كاملاً رسوا، آبرو را پاك باخته

روت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رُت، لخت، عور، برهنه. روتـوك (rütük)
گر، جرب،‌ حيواني كه پشم يا مويش ريخته شده باشد.
لاغر، ضعيف و استخواني.
لخت و عور

روتاييل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رطيل، رتيلاء كه نام جانوري است از بند پايان

روخ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: قلّة كوه، بلندي. (← روح) روخا (ruxa)
قلّة كوه، افق كوه. روخما (ruxma)
جوانه، جوانة درخت كه از ساقه رشد كند و بالا آيد

اروانا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شتر ماده

ره‌وه‌ن : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از گياهان دارويي

اره-وره : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دستپاچه شدن و ترسيدن. (شش)

ارخ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: جوي، جويبار

رخت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رخت، لباس. رخت آسان (rәxt asan)
چوب لباسي

ره‌ي : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
رأي، نظر، عقيده. ره‌ي وورماق (rәy vurmaq)
منحرف كردن، منصرف كردن.
تصميم مثبت گرفتن براي اجراي امري

ره‌ي : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
رگ، رگ بدن.
كمر كوه.
رديف، صف. (← رگ) ره‌ي وورماق (rәy vurmaq)
رگ زدن، بريدن رگ.
از خواب بيدار شدن

ره‌ي : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
ريگ، شن و ماسه. (← رئي) ره‌ي شور (rәy şur)
ريگ شوينده، از صافي گذراندن، جدا كردن حبوبات و دانه ها از شن و ماسه

ره‌يمه‌ليك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نوعي از انواع درخت سدر

سه : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
از پسوندهاي تركي كه علامت شرط است. مانند
بولوت گلسه، ياغيش ياغار. (اگر ابر بيايد، باران مي‌بارد.)

سه : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
فعل امر از مصدر «سه‌مك» (خواستن) (← سه و سئو) سه‌مك (sәmәk)
خواستن، طلب كردن
خواهش كردن.
خواهان و خواستگار شدن. سه‌مه‌لي (sәmәli)
دوست داشتني، خواستني. سه‌يه‌ك (sәyәk) = سه‌يه‌كْلي (sәyәkli) = سه‌يه‌ن (sәyәn)
خواهان، خواستگار

اس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «اسمك» (وزيدن) ( ←ائس) اسديرمك (әsdirmәk)
وزاندن.
لرزاندن، تكان دادن. اسمك (әsmәk)
وزيدن، وزيدن نسيم يا باد.
به شوق آمدن، هوس كردن. گؤينوم اسدي. (دلم هوس كرد.) اسمه (әsmә)
وزش، وزيدن.
فعل نهي ازمصدر «اسمك»، مَوَز، به حركت در نيا. اسَن (әsәn)
باد يا نسيم وزنده. اسنَشمك (әsnәşmәk)
دسته جمعي خميازه كشيدن، به صورت دسته جمعي دهن درّه كردن. اسنَگ (әsnәg)
دهن درّه، خميازه. اسنه‌مك (әsnәmәk)
خميازه كشيدن، دهن درّه كردن، دهن باز كردن و هوا را بلعيدن. اسنه‌مه (әsnәmә)
خميازه، دهن دره.
دهن درّه مكن. اسينتي (әsinti) = اسيم (әsim)
باد ملايم، نسيم

اش : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «اشمَك» (سطح زمين را كندن) اشَرمَك (әşәrmәk) = اشكَرمَك (әşkәrmәk) = اشمَك (әşmәk)
كاويدن زمين به وسيلة انگشتان دست يا چوب و امثال آن، جستجو كردن، خراشيدن، كندن. اشمه (әşmә) = اشكَرْمه (әşkәrmә) = اشكَرْتْمه (әşkәrtmә)
عمل كاوش، عمل كندن و جستجوكردن.
فعل نهي از مصدر «اشمك»
جستجو مكن، مكاو. اشه‌لنمك (әşәlәnmәk)
زير و رو شدن خاك، كنده شدن و خراشيده شدن. اشه‌له‌مك (әşәlәmәk)
زير و رو كردن خاك. اشينتي (әşinti)
خاك زير و رو شده. اشيلمك (әşilmәk)
زير و رو شدن خاك. اشينمك (әşinmәk)
كنده شدن و زير و رو شدن خاك.
مصمّم به حمله شدن، عصباني شدن

سا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از پسوندها كه علامت شرط است به معني «اگر». اوْ قالسا، منده قالارام. (اگر او بماند، من هم مي‌مانم.)

ساب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دسته، مشته. (← ساپ1)

صابا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
صبا، فردا، فردا صبح.
باد صبا، بادي كه صبحگاهان از طرف مشرق وزد.
صبح زود، سحرگاهان.
زمان آينده. صابا-بير گون (saba bir gün)
فردا پس فردا، فرداها، در آينده. صابا يئلي (saba yeli)
باد صبا

شابادا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: حقّه باز، فريبكار. (← چاب، چابادا) شابادا بازليق (şabadabazlıq) = شاباداليق (şabadalıq)
شعبده بازي، حقّه بازي

شاباش : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) هديه يا پولي كه در عروسي به داماد داده مي‌شود. (اصل كلمه شاد باش است.)

صابون : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صابون، وسيلة شستشو. (اين كلمه در اصل عربي نيست؛ بلكه از ريشة ساوماق ( سابيدن، ساييدن، پاك كردن) است كه به غلط به صورت صابون نوشته شده.) بنا بر اين بهتر است به صورت «سابون» نوشته شود. صابونلاماق (sabunlamaq)
صابون زدن، با صابون شستن

سابون : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صابون. (اصل كلمه هم با املاي سابون درست است؛ نه صابون. چون از مصدر «ساوماق» (ساييدن) تركي و «سابوندن» فارسي به معني ساييدن و پاك كردن است. ← ساو)