Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه To Persian(Farsi)

تورکجه To Persian(Farsi)
دفه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) دفعه، بار

دف : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
نفوذ پنهاني، جاي مخفي. دف چيرَك (dәf çirәk) = دف چيره (dәf çirә)
حجاب، روبنده. دفَر (dәfәr)
كمين، دام.
محل تردد. دفر سالماق (dәfәr salmaq) = دف سالماق (dәf salmaq)
نفوذ كردن و راه يافتن به جايي يا چيزي. دفرلي (dәfәrli)
پر نفوذ، آنكه مهمان بتواند به خانه‌اش نفوذ كند، مهمان نواز، پر رفت و آمد. دفَك (dәfәk)
پارچة رنگارنگي كه براي فريب پرندگان بر دو چوب صليبي شكل بسته و دامي درست مي‌كنند؛ صيّاد در پشت آن كمين كرده، پرندگان را شكار مي‌كند

دف : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
دف، از آلات موسيقي كه به شكل دايره است. (← ده‌و)

دگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «دگمك» (برخورد و تلاقي كردن، ارزش داشتن) دگَر (dәgәr)
ارزش، قيمت. دگرلي (dәgәrli)
با ارزش، ارزشمند. دگر وئرمك (dәgәr vermәk)
ارزش قائل شدن. دگزيرمك (dәgzirmәk)
مماس كردن، چيزي را بر چيزي ديگر نزديك كردن و تلاقي به وجود آوردن. دگَل (dәgәl)
دكل، وسيلة برخورد صدا، آنتن.
خبر چيني، خبر رساني. دگمك (dәgmәk)
به هم خوردن، اصابت كردن.
به هدف خوردن تير.
رنجيدن، دلخور شدن.
دست زدن، انگلك كردن.
ارزيدن، ارزش داشتن. دگَنْتي (dәgәnti)
ضربه.
نوعي بيماري كه بر اثر پرخوري ايجاد شود. دگه‌نه‌ك (dәgәnәk)
چماق، چوبدستي بزرگ براي ضربه زدن. دگْنه‌وي (dәgnәvi)
چپ چشم، احول. دگيش (dәgiş)
عوض كن، مبادله كن. دگـيشديرمك (dәgişdirmәk) = دگيشمك (dәgişmәk)
عوض كردن، مبادله كردن.
به هم زدن، اصطكاك ايجاد شدن.
تغيير دادن و متحوّل كردن. دگيشيك (dәgişik)
عوض شده، بدل شده. دگيشيكلي (dәgişikli)
عوضي، بدلي.
ناقص الخلقه. دگيشيلمك (dәgişlmәk)
عوض شدن، تغيير يافتن.
جا به جا شدن.
مبادله شدن، معاوضه شدن. دگينمك (dәginmәk)
به عيادت كسي رفتن، سر زدن.
برخورد كردن، تماس ايجاد شدن. دگينْمه (dәginmә)
عيادت، سر كشي

دگيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

= دگيل دير (dәgil dir)
نيست، وجود ندارد. (از كلمة «دگ» در تركي قديم به معني نيست + «اوْل» = نيست شو.)

دگيرمان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: آسياب. ( ← ده‌ييرمان) دگيرمانچى (dәgirmançı)
آسيابان

دغَل : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
گياهان و شاخه‌هاي خشك كه سيل با خود آورده و در جايي انبوه شده باشد.
مزاحم، محرّك و آنچه جلو پا قرار گيرد، سنگلاخ. (از مصدر «دگمگ» (بر خورد كردن) است.) دغلله‌مك (dәğәllәmәk)
تحريك كردن

دغَز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شكاف كوچك، ترك، درز. (در اصل «دگـَز» از مصدر «دگمك» (ضربه خوردن) و به معني ضربه خورده و ترك برداشته. ← دگ) دغز گـؤتورمك (dәğәz götürmәk) = دغز يئمك (dәğәz yemәk)
ترك برداشتن، شكافته شدن

دهه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: خار پرچم گياه، قسمت زيرين پرچم گندم

دَه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) ده، عدد 10 دَه تير (dәh tir)
نوعي تفنگ شبيه برنو كه گنجايش 10 فشنگ در خزينه دارد. دهباشى (dәh başı)
سر پرست 10 نفر، از مقامات نظامي در گذشته.
از نامهاي پسران. دَه مَرد (dәh mәrd) = ده مرده (dәh mәrdә)
آنكه به اندازة ده مرد مي‌تواند كار كند، نمد مال.
آنكه موهاي سرش خيلي كوتاه باشد. ده يَك (dәh yәk)
يك دهم از هر چيز؛ در گذشته رسمي بوده كه اجرت سالانة هر چوپان به اندازة يك دهم گوسفندان يا برّه‌ها مي‌شده است؛ به اين عمل «ده يك» مي‌گفتند

دهگيري : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نوعي از انواع پارچه

دهْلِ دان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: محرّف «دخلِ دام»، آنچه از دام به دست آيد، لبنيّات

دهله‌مك : تورکجه فارسجا - قشقایی

= دهمَرله‌مك (dәhmәrlәmәk)
تشر زدن، هي كردن. (← داه، داه-و-دوه)

ديب : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
ريشه، بن.
كنار، بغل دست.
ته ديگ. (← دوب) ديبچيك (dibçik)
نام بوته‌اي خاردار و نيمكره شكل كه ريشة كوچك و كوتاهي دارد. ديب ساريغى (dib sarığı)
رشته نخي كه در هنگام دار كردن قالي، تارها را به دار متّصل كند. ديبكَن (dibkәn)
ريشه كن، نابود

ديبَك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: هاون چوبي. (ريشة كلمه از مصدر «دؤيمك» (كوبيدن) است.)

ديبْش : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دبش، غليظ، سفت.
رسيده و كامل.
تلخ مزه، آنچه به تلخي گرايد

ديجگال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از انواع گياهان. (← ديژگال)

ديجيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: حسادت، كينه. (← دجل)

ديد : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
فعل امر از مصدر «ديدمك» (پشم زني ← دود2) ديدديرمك (diddirmәk)
به وسيلة ديگري عمل پشم زني را انجام دادن. ديدله‌مك (didlәmәk)
حلّاجي كردن، پشم زني كردن. ديدمك (didmәk)
پشم زني، پشم يا مو را با انگشتان دست از هم باز كردن. ديديگ-ديديگ (didig-didig)
پشم از هم پاشيده و زده شده.
پاره پاره، مشبّك، سوراخ سوراخ. ديديلمك (didilmәk)
زده شدن و از هم باز شدن پشم، حلّاجي شدن.
مجازاً به معني بر باد رفتن مال و ثروت. ديدينْتي (didinti)
پشم زده شده، حلّاجي شده

ديد : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
صداي دميدن در ني يا سوت. (← دود3) ديديك (didik)
ني‌لبك

ديد : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
(ف)
چشم، ديد چشم، نور چشم.
مگسك تفنگ، روزنة ديد. ديدَنليك (didәnlik)
ديدني، ديد و بازديد، عيادت. ديدَنْمَك (didәnmәk) = ديدينمك (didinmәk)
قلق گيري، نشانه گيري، هدف گيري در هنگام تير اندازي.
تلاش براي كسب خبر و اطّلاعات. ديد-و-چاك (did-o-çak)
هدف گيري، نشانه گيري به هنگام تير اندازي. ديد وورماق (did vurmaq)
تماشا كردن، از روزنه نگاه كردن

ديدَرگين : تورکجه فارسجا - قشقایی

: آواره، متواري، جلاي وطن كرده

ديدوم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام پرنده‌اي. (از واژگان تقليدي است. ← قيز، قيز بوْغان)

ديفار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) ديوار

ديگبَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ديگ، ديگ نسبتاً كوچك