Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه To Persian(Farsi)

تورکجه To Persian(Farsi)
دوْو : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
نوبت، بار، دفعه.
فايق، پيروز.
دو، عمل دويدن. دوْو اوْلماق (dov olmaq)
پيروز شدن، غلبه يافتن. دوْو باغلاماق (dov bağlamaq)
رقابت طلبي، ستيزه جويي.
مسابقه گذاشتن. دوْو تاپماق (dov tapmaq)
ميدان و زمينه را مساعد ديدن. دوْودور (dovdur)
سركش، شرور، نافرمان.
مست، پر عطش. دوْو-دوْو ائدمك (dov-dov edmәk)
ستيزه جويي، دعوا طلبي. دوْو طلب (dov tәlәb)
داو طلب، آماده، آمادة پيروزي. دوْو قيزديرماق (dov qızdırmaq)
تحريك كردن، به ستيز واداشتن. دوْومَن-دوْولوق (dovmәn-dovluq)
رقابت، هم چشمي

دؤوه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شتر. (← ده‌و، ده‌وه)

دوْوا : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
(ع) دعا، تعويذ

دوْوا : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
دوا، دارو. دوْوا خانا (dova xana)
داروخانه

دوْوال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دوال، چرم. دوْوال

دووال آپارماق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دريده شدن چرم، پاره شدن چرم گيوه. دوْوال پا (doval pa)
كفش.
پا فشاري كننده، آنكه مانند كفش و پاتابه به پا چسبد، مزاحم

دوْواق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رو سري مخصوص عروس خانم. دوْواقلى گلين (dovaqlı gәlin)
عروس محجّب و چهره در نقاب كشيده

دوْوار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دام، گله، رمة گوسفند. دوْوار-دشَر (dovar-dәşәr) = دوْوار-ديشار (dovar-dişar)
چهار پايان، حيوانات اهلي، گوسفندان. دوْوارلى (dovarlı)
دامدار

دوْوات : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دوات، مركّب دان

دؤولَت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
دولت، حكومت، مجموع وزراي حكومت.
مال و ثروت.
دام، گلّه، مجموع حيوانات اهلي.
شانس و اقبال. دؤولتلي (dövlәtli)
داراي مال و ثروت، متموّل و ثروتمند

دوْور : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دور، اطراف.
دوره، زمانه. دوْوران (dovran)
دوران، عهد، زمانه.
ايّام خوش زندگي.
تقدير و سرنوشت. دوْوران اوْلماق (dovran olmaq)
دور سر كسي گشتن و قربان صدقه شدن. دوْوران سورمك (dovran sürmәk)
خوش گذراني، ايّام خوش زندگي را سپري كردن. دوْوردن (dovrdәn)
دوباره، از نو. دوْوره (dovrә)
دوره، زمانه، روزگار.
دايره شكل، دايره مانند.
دور زدن، گشتن. دوْوره ائدمك (dovrә edmәk)
دوره كردن درس.
حلقه زدن و به صورت دايره وار نشستن. دوْورو (dovru) = دوْوری (dovrı)
سيني دايره‌اي شكل، دوري، بشقابي كه به عنوان سيني چايخوري از آن استفاده كنند. دوْور-و-بر (dovr-o-bәr)
دور و بر، اطراف.
دور و بريها، اطرافيان

دؤور : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دور، زمانه.
عمل دور زدن، برگشتن، چرخ خوردن. دؤوران (dövran)
دوران، روزگار.
اخّاذي كردن. دؤورگو (dövrgü)
نان برگردان، چوب يا فلز بلندي كه با آن نانهاي پخته شده را بردارند و يا وارونه كنند. دؤوروش (dövrüş)
درويش، دوره گرد. (اصل كلمه هم «دؤوروش» بوده نه درويش) دؤوره (dövrә)
دوره، زمانه، گردش روزگار.
دايره، حلقه. دؤوره ائدمك (dövrә edmәk)
دوره كردن درس، درسها را از اوّل خواندن.
حلقه زدن، به صورت گروهي و دايره وار نشستن

دوْوشان : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
خرگوش.
نام نژادي از اسبهاي قشقايي. دوْوشان توْپّوغو (dovşan toppuğu)
نوعي بافت زينتي برجسته و گرد. دوْوشان ياتاغـی (dovşan yatağı)
محل خوابيدن خرگوش.
نام بوته‌اي شبيه بوتة درمنه كه معمولاً خرگوش در زير ساية آن مي‌خوابد. دوْوشان يوخوسو (dovşan yuxusu)
خواب خرگوشي، خواب گذرا و موقّتي

دوْووشماق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سپردن، حواله دادن. سني تارييا دوووشدوم. (تو را به خدا سپردم.) (← دوووشماق)

دوْخ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
سير، مخالف گرسنه. (← توْخ)

دوْخ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
دوك، ميلة محوري، چوبي كه از سورخ سنگ دايره شكلي بگذرانند و سنگ را بچرخانند

دوْخسان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نود، عدد 90 (اصل كلمه دوقّوز اوْن (8*9) بوده كه به ترتيب
دوْقسون، دوْقسان و دوْخسان شده است.)

دوْي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «دوْيماق» (سير شدن) دوْيارْتْماق (doyartmaq) = دوْيارماق (doyarmaq)
سير كردن، خوراندن.
متنفّر كردن. دوْيان (doyan)
سير شونده.
قانع. دوْيدوران (doyduran)
سير كننده، اشباع كننده. دوْيدورماق (doydurmaq)
سير كردن، اشباع كردن. دوْيران (doyran)
سير كننده.
متنفّر كننده. دوْيزارْتْماق (doyzartmaq) = دوْيزارماق (doyzarmaq) = دوْيزورْتْماق (doyzurtmaq) = دوْيزورماق (doyzurmaq)
سير كردن، اشباع كردن. دوْيماق (doymaq)
سير شدن.
قانع شدن.
ناراحت و متنفّر شدن. دوْيمالى (doymalı)
سير شدني.
قانع شدني. دوْيوخ (doyux) = دوْيوق (doyuq)
خفته بيدار، حالتي كه انسان هنوز از خواب سير نشده. دوْيوخماق (doyuxmaq) = دوْيوقماق (doyuqmaq)
يك مرتبه از خواب پريدن، ناگهان بيدار شدن. دوْيوران (doyuran)
سير كننده.
متنفّر كننده. دوْيورْتْماق (doyurtmaq) = دوْيورماق (doyurmaq)
سير كردن، به اندازة كافي غذا دادن. دوْيوم (doyum)
عمل سير شدن و قانع گشتن. دوْيوملوق (doyumluq)
سيري، سير شدني.
مقدار غذايي كه انسان را سير كند

دؤيه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شتر. (← ده‌و، ده‌وه)

دؤي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: بن فعل از مصدر «دؤيمك» (döymәk) به معاني
كوبيدن، له كردن.
آرد كردن، آسياب كردن.
كتك زدن، ضربه زدن.
جنگ كردن.
سپري كردن، طي كردن راه، همه جا را گشتن و خسته شدن.
كوبيدن خال در بدن.
بر زمين كوبيدن چيزي. دؤيمه (döymә)
عمل كوبيدن، كوبش، خرمن كوبي. دؤيه‌جك (döyәcәk) = دؤيه‌گن (döyәgәn)
دستة هاون، وسيلة كوبيدن، هاون. دؤيه‌نَك (döyәnәk)
دگنك، چماق، وسيلة زدن و كوبيدن. دؤيو (döyü)
برنج، گياه كوبيدني. دؤيوش (döyüş)
دعوا، زد و خورد. دؤيوشدورمك (döyüşdürmәk)
به جنگ و نزاع واداشتن. دؤيوشمك (döyüşmәk)
با هم دعوا كردن. دؤيولْمك (döyülmәk) = دؤيونْمك (döyünmәk)
كوبيده شدن، له شدن.
آرد شدن، آسياب شدن.
كتك خورده شدن، زده شدن.
خسته و كوبيده شدن. دؤيولو (döyülü)
كوبيده شده، له شده.
آرد شده، آسياب شده.
كتك خورده، مضروب گشته.
خسته و كوفته. دؤيونتو (döyüntü)
آنچه كوبيده شده باشد.
ضربه، ضربان. دؤيونه‌ك (döyünәk)
چراگاه چريده شده كه علفهاي باقيمانده‌اش له و كوبيده شده باشد

دؤير : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دوره، زمانه.
چرخش، دور زدن. (← دؤور) دؤيرْجَك (döyrcәk) = دؤيورجك (döyürcәk)
نان برگردان. دؤيرْمَك (döyrmәk) = دؤيورمك (döyürmәk)
برگرداندن، وارونه كردن. دؤيره (döyrә)
دوره، زمانه.
وارونه، معكوس. دؤيرولْمَك (döyrülmәk) = دؤيورولْمك (döyürülmәk)
وارونه شدن، معكوس گشتن

دوْزالاماق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: دويدن. (← ديز، ديزه‌له‌مك)

دپ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «دَپْمَك» (انباشته كردن و فشردن) (شش. ← تپ، تپمك) دپّه (dәppә)
پر و انباشته.
سر، ناحية روي سر و پشت كلّة آدمي. (شش) دپّه‌جيك (dәppәcik) = دپّه‌ليك (dәppәlik)
تو سري، پس گردني. (شش) دپيلمَك (dәpilmәk)
پر شدن، انباشته شدن، فشرده شدن

دَقَّت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
دقّت، توجّه.
اصرار، پا فشاري. دقّتلي (dәqqәtli)
با دقّت، دقيق

دقه‌ي : تورکجه فارسجا - قشقایی

= دقئي (dәqey)
دقيقه