Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
مورچاليق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام گياهي از پيازيان كه اغلب در مناطق نرم كوهستان مي‌رويد

مورجاناك : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
كرم، انگل.
پوسيدگي و زنگ زدگي

مورْد : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
(ف) مرد، دار فاني را وداع گفت. (به تنهايي رايج نيست.) موردار آغاجى (murdar ağacı) = موردال آغاجى (murdal ağacı)
خِوِشك، نام درختچه‌اي در مناطق معتدل و سردسير كه از برگهاي آن در رنگرزي استفاده مي‌شود. (گويا در مناطق سردسيري كه درختي جز درخت موردار آغاجي نبوده، در هنگام نياز از ساقه‌هاي باريك آن، براي مردگان تابوت درست مي‌كردند؛ به همين خاطر اين درخت را موردار آغاجي (درخت تابوت) ناميده‌اند.)

مورْد : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
مورد، درختچة هميشه سبز كنار چشمه‌ها و نهرها

مورّوكه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سيب آدمي

مورْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شكل قديمي و اصلي «مُرد» فارسي است كه در قشقايي به معني مرده و بي حال است. مورت ائدمك (murt edmәk)
خود را بي حال و مرده نشان دادن، مرده بازي. مورتوش (murtuş)
مردني، لاغر و مردني

مورول : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام طايفه‌اي از ايل فارسيمدان

موروا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مرغوا، فال بد. موروا وورماق (murva vurmaq)
مرغوا زدن، فال بد زدن

مورواری : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
مرواريد، گوهر.
نام كوهي در جنوب ايزدخواست آباده

موس : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
نفس كشيدن از راه بيني، تنفّس صدا دار.
بو، رايحه. موساق (musaq)
ثعلب، نوعي سير معطّر كه در چمنزار مي‌رويد و معمولاً در تهيّة بستني از آن استفاده مي‌كنند. موس چكمك (mus çәkmәk) = موسلاماق (muslamaq)
بوييدن، بو كشيدن. موسمورلاماق (musmurlamaq)
موس موس كردن، بو كشيدن سگ. موس-موس ائدمك (mus-mus edmәk)
به خاطر شكم چراني به هر جايي سر زدن و سرك كشيدن. موس-موسَّك (mus-mussәk)
مشمشه، سرما خوردگي حيوانات، بيماري نفس تنگي. موسّور (mussur)
موسير، نام گياهي از پيازيان كه بسيار معطّر و مؤثّر است. موسّوك (mussuk)
شكم چران، موس موس كننده. موسّولاماق (mussulamaq)
با بيني نفس كشيدن توأم با سر و صدا

موش : تورکجه فارسجا - قشقایی

= موشّ (muşş)
از راه بيني نفس كشيدن. (← موس) موش-موشَّك (muş-muşşәk)
بيماري نفس تنگي. موشّولاماق (muşşulamaq)
نفس كشيدن توأم با سر و صدا

موسا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مُشتة تبر، دستة تبر، خنجر، شمشير و … (← موشت، موشتا)

موسَمسيگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) مستمسك، آنچه بدان چنگ اندازند، حامي و پشتيبان. (← موشت و موسّوگ)

موسّوگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دستة خيش، مشتة گاو آهن.
وسيلة اتّكاء، حامي و پشتيبان. (← موشت، موشتوك)

موصّولو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: موصلّو، نام طايفه‌اي از تركان كه مدّتها در موصل عراق بوده‌اند و پس از باز گشت از موصل آنها را به اين نام خوانده‌اند؛ امروزه گروههايي از آنها در ايلات عمله، فارسيمدان، دره شوري و … زندگي مي‌كنند

موشْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
مُشت، مشت گره كرده.
آنچه در مشت و كف دست جا گيرد، مقداري، تعدادي، گروهي. (← موچ1) موشتا (muşta) = موشته (muştә)
مشته، دسته، دستة كارد، خنجر، تبر و … موشتالاماق (muştalamaq)
مشت و مال كردن، با مشت فشار دادن يا ضربه زدن.
دسته دار كردن تبر و امثال آن. موشتوك (muştuk)
مشتة خيش، دستة گاو آهن. موشتولوق (muştuluq)
مژدگاني خبر خوش. (اصل كلمه «موشت + لوق» آنچه در كف دست گذارند و مژدگاني دهند.) موشتولوقچو (muştuluqçu)
مژدگاني دهنده، آنكه خبر خوش آورد

موسولْمان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مسلمان، آنكه آيين اسلام را پذيرفته باشد

موت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نوك، منقار، دم، دهان. موت-موت ائدمك (mut-mut edmәk) = موت-و-موسّ ائدمك (mut-o-muss edmәk)
براي سير كردن شكم به هر جايي دم زدن و سرك كشيدن، تكدّي كردن. موتّو (muttu) = موتّوش (muttş)
آنكه براي سير كردن شكم خود به هر جايي دم زند، شكمو.
مطيع، آنكه به خاطر شكمش مطيع و تسليم است. موت وورماق (mut vurmaq)
به خاطر سير كردن شكم به هر جايي سر زدن و سرك كشيدن

موتَنجَنه : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
مطنجنه، طاس كباب، خورش خوشمزة گوشت، آب گوشتي كه به آن آب ليمو و آب قند بيفزايند.
مجازاً به معني تافتة جدا بافته، عزيز و محبوب

موتورو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: گيوه‌اي كه كف آن از لاستيك موتور باشد

مووار : تورکجه فارسجا - قشقایی

: از غذاهاي مطلوب و ارزشمند. (← موبار)

موخ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نخل، درخت خرما. موخا سالار (muxa salar)
نام گياهي با گلهاي زرد و برجسته مانند گل بابونه

موخَنَّد : تورکجه فارسجا - قشقایی

= موخنّگ (muxәnnәg)
نام پرنده‌اي شبيه بلبل. (همان مرغ مقلّد است كه صداي پرندگان و حيوانات را تقليد مي‌كند.)

موخْتاباد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سر پرست امور دام، آنكه به كار چوپانهاي خان رسيدگي كند

موختار خانلى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مختار خانلو، نام يكي از طوايف ايل عمله. (مختار خان پدر حبيب خان گرگين پور و پدر بزرگ فرود و فرهاد گرگين پور كه هر 3 نفر از اساتيد مشهور موسيقي قشقايي به شمار مي‌روند.)