Multilingual Turkish Dictionary تورکجه

ارّه : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
نوعي جاجيم با نقشي به شكل دندانه‌هاي ارّه.
نام نقشي در قالي و گليم. (ريشة كلمه از مصدر «اوْرماق» (بريدن) است.)

ارّان : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
زمين سنگلاخ.
محل خوش آب و هوا. ( ← ار، اران و آران) ارّان داشى (әrran daşı)
تخته سنگي كه بر آن نمك پاشند تا گوسفندان نمك بخورند. ارّانليق (әrranlıq)
زمين سنگلاخ

ارّاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: بازيگوش، حرف نشنو

: فعل امر از مصدر «ارّيمك» (ذوب شدن) ارّيت (әrrit)
فعل امر از مصدر «ارّيتمك» (ذوب كردن) ارّيتديرمك (әrritdirmәk) = ارّيتمك (әrritmәk)
ذوب كردن، آب كردن، داغ كردن.
لاغر كردن، ضعيف و ناتوان كردن.
ناراحت كردن ديگران. ارّيتمه (әrritmә)
عمل ذوب شدن. ارّيديلمك (әrridilmәk)
به وسيلة كسي ياچيزي ذوب شدن. ارّيك (әrrik)
له و كوبيده شده، كهنه و پوسيده شده.
زردآلو. ارّيلمك (әrrilmәk)
ذوب شدن. ارّيمك (әrrimәk)
ذوب شدن، گداخته شدن.
لاغر و نحيف شدن.
از خجالت آب شدن.
مقاربت كردن، نزديكي كردن. ارّيمه‌لي (әrrimәli)
ذوب شدني. ارّينمك (әrrinmәk)
ذوب شدن. ارّينتي (әrrinti)
ذوب شده

رس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: رديف، سري، صف. رسَت (rәsәt) = رسد (rәsәd)
قسمت، گروه.
سهم، سهميّه.
درصد، درصدي از هر چيز. اللي رسَتي بيزيم دير. (50 % آن مال ماست.)

رسيد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) رسيد، قبض رسيد. رسيده
ميوة رسيده.
انساني كه به سنّ بلوغ رسيده باشد. رسيده‌ليك (rәsidәlik)
رسيدگي، سر پرستي

ارسين : تورکجه فارسجا - قشقایی

: كاردك خمير، آلتي فلزي است با دستة نسبتاً بلند و سر پهن كه معمولاً تهِ ديگِ شيرپزي را با آن پاك مي‌كنند

ارشين : تورکجه فارسجا - قشقایی

: متر، گز، واحد طول

رشمه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) رشته، بند، نوعي طناب زينتي كه معمولاً از طرف عروس خانم به مدعوين داده مي‌شد. (از مصدر «رشتن» (ريسيدن) فارسي است.)

رشنه : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
نوبت، وعده، زمان موعود.
زمان بارش باران، يك وعده بارش. رشنه‌چي (rәşnәçi)
هوا شناس، آنكه زمان نزول باران را پيش بيني كند. (بيات)

رو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف)
رو، چهره، صورت.
حيا، شرم. رو با رو (ru ba ru)
رو به رو، رو در رو. رو بنده (ru bәndә)
روبند، نقاب. رو در واييسليق (ru dәr vayıslıq)
رو در بايستي، مأخوذ به حيا شدن

روچال : تورکجه فارسجا - قشقایی

= روچول (ruçul)
ريشه، بنيان. (← ريچ، ريچال)

رودگول : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ردگل، طلاي بدلي

روف : تورکجه فارسجا - قشقایی

= روفت (ruft)
(ف)
عمل رُفت و روب و جارو كردن.
دنبال، دنباله، تعقيب.
همه، همگي

روح : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
روح، جان.
بالاي بلندي، قلّة كوه. (← روخ) روحا (ruha)
قلّة كوه. روحانى (ruhanı)
روحاني، آنكه با روح و معنويّت سر و كار دارد، عارف، عابد. روح موسّا (ruh mussa)
خسته، بي حال، روح افسرده