Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
سئيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
(ع) سير، گردش و تفريح. (← سئير) سئيلان (seylan)
گردش و تفريح. سئيلانگاه (seylangah)
محل گردش و تفريح. سئيلَنمك (seylәnmәk)
به گردش رفتن.
متمايل شدن

سئيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
دام، تله. سئيل داشى (seyl daşı)
سنگ مسطّحي كه در ساختن دام پرندگان به كار برند

سئيليمي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (← سئليمي)

سئيه‌ن : تورکجه فارسجا - قشقایی

: ميخ آلاچيق. (← چيغ، چيغ مئخي)

سئير : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) سير، گردش و تماشا. سئيران (seyran)
سير و سياحت، گردش و تماشا. سئيرانگاه (seyrangah)
منظره، محل گردش و تفريح. سئيرلَنمك (seyrlәnmәk)
گردش كردن.
متمايل شدن، به سويي منحرف شدن

سئيره : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
دسته، گروه.
سري، رديف. سئيره باشى (seyrә başı)
سر گروه، سر دسته، رئيس عيّاران

شئيطان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (عب)
شيطان، ابليس.
فرد شيطان صفت.
عنكبوت. (عنكبوت را به علّت تنيدن تارهاي مرموز و به دام انداختن حشرات شيطان ناميده‌اند.)

سئيوان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سايه‌بان، چادر بزرگ. (← سئو، سئوان)

سف : تورکجه فارسجا - قشقایی

سهو، اشتباه

صفه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صفحه، صفحة كتاب يا دفتر

صفي خانلى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صفي خاني، نام ايلي از ايلات قشقايي بوده كه امروزه طايفه‌اي از ايلات عمله و كشكولي به شمار مي‌رود

سفيد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ف) سفيد. سفيد دار (sәfid dar)
درخت سپيدار كه در تركي قديم قشقايي «آغ شاللي» گفته مي‌شده است. سفيدك (sәfidәk)
نوعي از انواع آهو كه بسيار زيبا و خوش اندام است و زير شكمش كاملاً سفيد است. سفيدي (sәfidi)
لبنيّات

سفيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
آواره، سرگردان.
فقير و بيچاره. (← سبيل)

شفَق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شفق صبح، سفيدة صبح. شفق آتماق (şәfәq atmaq)
دميدن طلوع فجر، ديده شدن سپيدة صبح. شفق چاغى (şәfәq çağı)
هنگام طلوع فجر

سفَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
سفر، مسافرت.
مجازاً به معني بار، مرتبه. سفري (sәfәri)
جنين، كودكي كه در شكم مادر باشد ولي به دنيا نيامده باشد

سفَرخان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نوعي از انواع سوسك

شفتالى : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شفتالو، نوعي هلو

سگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
(ف) سگ. (به تنهايي در زبان تركي كاربرد ندارد؛ امّا با پسوندها و تركيبات ديگر رايج است.) سگ تور (sәg tur)
شغال. سگ خوْر (sәg xor)
آنچه سگ خورد، مال حرام. سگ كوش (sәg kuş)
سگ كُش، نام گياهي آبزي كه برگهايش مثل برگ بيد است؛ به اعتقاد قدما اگر سگي از آن گياه بخورد، سقط مي‌شود. سگ گورْگ (sәg gurg)
نوعي گرگ كه از گرگهاي معمولي كوچكتر است و در تركي به آن «قيزيل قورد» هم مي‌گويند. سگه-لولَه (sәgә-lülәh) = سگه-وَه (sәgә-vәh)
داد و فرياد، سر و صدا. سگ-و-سـوتَك (sәg-o-sütәk) = سگ-و-سوتَه (sәg-o-sütәh)
انواع گروههاي پست و فرومايه

سگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
در تركي قديم به معني مسابقة دو، حركت تند. (امروزه به تنهايي كاربرد ندارد. ← سك) سگ-لوْكّا (sәg lokka)
دويدن و هروله رفتن، زياد دويدن. سگ لوْكّاسى وورماق (sәg lokkası vurmaq)
براي امرار معاش دويدن و تلاش كردن. سگير (sәgir) = سگيرْت (sәgirt)
فعل امر از مصدر «سگيرمك» يا «سگيرْتْمك» (تاختن) سگيرْتْمك (sәgirtmәk)
تاختن، با اسب تاختن، آهسته تاختن. سگيرتمه (sәgirtmә) = سگيرديشمه (sәgirdişmә)
عمل اسب تاختن، شيوة تاختن

اشغال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: خاكروبه. ( ← آش2، آشغال)

سگَك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام دو فلز كه در كنار لگام (دهنة اسب) قرار دارد و در دو طرف صورت اسب قرار مي‌گيرد

شغَل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شادي، خوشحالي. (ريشة كلمه از «شق» (شاداب و سربلند) است. ← شق1) شغل ائدمك (şәğәl edmәk)
خوشحالي كردن، شادي و هلهله كردن

سگ‌لوْوو : تورکجه فارسجا - قشقایی

= سگ‌لوْوی (sәglovı)
سقلاوي، سقلابي، نام نژادي از اسبها كه اصل آن از كشورهاي چكسلواكي و يوگوسلاوي است كه از قوم سقلاب هستند

شغَم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: شادي، خوشحالي، رقص و هلهله. (ريشة كلمه از «شق» (سرحال و شاداب) است. ← شق1) شغم ائدمك (şәğәm edmәk)
جهيدن، پريدن و اظهار شادماني كردن

سگَنه-دگَنه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نتراشيده و نخراشيده، عظيم الجثّه. (اين تركيب از دو بن «سك» (استخوان) و «دگمك» (برخورد) تشكيل شده است. ← سك و دگ)