Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
سگسان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: هشتاد، عدد 80 (اصل كلمه سكيز اوْن (10*8) مي‌باشد.)

سهه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: مغز، مغز درخت، مغز درخت سدر

سهل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
بركه، استخر، حوض. (←سالْخ و سلخ)

سهل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
قسمت فلزي و نوك تيز گاو آهن

سهل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
(ع) سهل، آسان

سهلَب : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) ثعلب، از گياهان دارويي كه اغلب در چمنزار مي‌رويد

سهم : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
ترس، وحشت. سهم سينديرمك (sәhm sindirmәk)
ترس را شكستن و از بين بردن. سهمَكي (sәhmәki) = سهمه‌يي (sәhmәyi)
آنكه از اجنّه ترسيده، جن زده، ديوانه وار. سهملي (sәhmli)
وحشتناك، ترسناك

سهم : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
(ع) سم، زهر

سهم : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
(ع) سهم، بهره، قسمت

سهمه‌دينلي : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام طايفه‌اي از ايل كشكولي، سهم‌الدّيني

سحَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
سحر، صبح، صبحدم.
فردا، روز آينده. سحر آچيلماق (sәhәr açılmaq)
دميدن طلوع فجر. سحر آغزی (sәhәr ağzı)
اوّل صبح، بامدادن. سحر آوازی (sәhәr avazı)
نام آهنگي كه در اوّل صبح نواخته مي‌شود. سحر اوزو (sәhәr üzü)
بامدادان، اوّل صبح. سحر دانى (sәhәr danı)
طرف صبح، از صبح تا ظهر، شيفت صبح. سحر-سحر (sәhәr-sәhәr)
هر روز صبح. سحر قاش (sәhәr qaş) = سحر قاشى (sәhәr qaşı)
جايي كه در بامدادان گوسفندان بخوابند. سحر گون دمي (sәhәr gün dәmi)
صبح، اوّل روز. سحر ناز (sәhәr naz)
نام آهنگي در موسيقي قشقايي. سحره قولاي (sәhәrә qulay)
نزديك صبح، هنگام طلوع فجر. سحري (sәhәri)
غذاي صبح، صبحانه.
غذاي سحرگاهان در ماه رمضان.
امروز صبح

شيبالا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: زنّار، زنهاره، كمر بند زينتي كه در مراسم جشن و شادي بر روي چقّه بندند

سيبيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سبيل، موي پشت لب

شيبروْو : تورکجه فارسجا - قشقایی

: چرم مرغوب كه از آن كفش تهيّه كنند، نوعي كفش

سيچ : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «سيچمك» (غايط كردن، دفع كردن مدفوع) سيچان (siçan)
موش. (به اين اعتبار كه موش دائم فضله مي‌اندازد.) سيچان ايلي (siçan ili)
سال موش، نام يكي از سالهاي 12 گانة تركان. سيچان ديشي (siçan dişi)
نام نقشي در گليم و قالي. سيچمك (siçmәk)
غايط كردن

سيجا : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
زيبا، متناسب.
فهميده، دانا، محقّق. (← سوج) سيجا بوْيلو (sıca boylu)
خوش قامت. سيجا خان (sıca xan)
خان دانا و محقّق.
نامي براي پسران

سيجاق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: گرم، گرما

سيجيم : تورکجه فارسجا - قشقایی

: سجاف، باريكه‌اي كه از حاشية پارچه بريده باشند

سيچيرا : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فعل امر از مصدر «سيچيراماق» (جهيدن) سيچيراتما (sıçıratma)
عمل جهيدن و پريدن.
بيماري مسري كه به ديگران سرايت كند. سيچيراتماق (sıçıratmaq)
جهاندن، پراندن، به جهش واداشتن. سيچيراماق (sıçıramaq)
جهيدن، به سرعت حركت كردن.
يكّه خوردن

سيچيره‌مك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: حركت كردن. (← سيچيرا)

شيد : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
ناموقّر، سبك
شاد و شنگول. (در تركيبهاي فارسي هم وجود دارد؛ مانند
خوْر (آتش) + شيد = خورشيد = آتش شادي و زندگي) شيديرغى (şidirğı)
با شادماني و خوشحالي، به سرعت، بدون وقفه

سيديريلمك : تورکجه فارسجا - قشقایی

: خراشيده شدن، خراش برداشتن. (← سير2)

سيلْديريم : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
تخته سنگ بزرگ، صخرة بلند و شيبدار كوه.
سيل بنيان كن، سيلابي كه از مرز دره‌ها و آبرفتها سر ريز شود

سيفْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
سفت و محكم.
استوار، مقاوم. سيفتَك (sıftәk) = سيفتگاه (sıftgah) = سيفته (sıftә)
ناحية زانو و سينة شتر كه سفت و پينه دار است

شيفته : تورکجه فارسجا - قشقایی

= شيفره (şifrә)
نوعي آهن نوك تيز و دسته بلند كه كتيرا زنان از آن استفاده مي‌كردند