تورکجه
هوُمبابا : تورکجه تورکجه
[اآ، سوُمئرجه] گیلگه¬میش داستانیندا سیدر اوْرمانی بکچی سیدیر،گیلگه¬میش‘ه قارشی گلیر،گیلگه¬میش و ائنکیدو طرفیندن اؤلدورولور، طبیعتین تانریسال چهرهلریندندیر و بلکه¬ده آنادولو، ایلام ویا سوُریه تانریلارینداندیر
هوُمشوُد/هوُمنوُشون/هومونلو : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]
کلئیبرده کند آدی،
قاراداغ کئیوان ¬طایفاسینا باغلی¬اوْباآدی3،
{اوُم+شات/ اوُم+ نوُشون› اوُم نشان: اوُمونلو/اوُمودلو}
هوُن/هوُنلار : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]چوخ تاریخچیلر هونلارادک تورک¬لردن دانیشاندا معمولا التصاقی دیللی قوْوملاردان دانیشیلیر، چوٌنکی تاریخی سندلرین آزلیغی و قارانلیق پردهنین آرخاسیندا گیزلنمهسی بونا سببدیر و ساده جه کلی دیل و کولتور بنزرلیکلر اساس توتولور، ولی هونلاردان باشلایاراق تورک دیللی خالقلاردان دانیشیلیر، چین اؤلکه سینین ان قدیم مرکزی ساییلان یانگشائو چینلیلره یوْخ بلکه تبّتلیلر،تورکلر و موْغوللارا نسبت وئریلیر، پروفئسور ائبئرهارد‘ین دئدیگینه گؤره بو بؤلگهنین قدیم خالقی تورکلرله قاریشمیش تبت¬لیلر اوْلمالیدیر و بورانین¬مدنیّتینی یارادانلار آراسیندا تبّت¬لیلر و سوْنرا تورکلرایدی، بو باخیشلا تورکلرین ایلک یوردلارینین چین ایالتی اولان »شئنسی و قانسوُ» اوْلدوغو ایرهلی سوٌرولمکده دیر، یئنه¬ده ساری چای دوْلانباجلاری تورکلرین یوردو کیمی قلمه آلینیر، یینشان داغلاریدا هونلارین و گؤی تورکلرین یاییلدیغی یئرلرایدیلر، بیرچوْخ تاریخچیلر چین تاریخینی »هسیا»سُلاله¬سیله باشلانماسینی قئید ائدیللر، چین تاریخی¬نین اصلی قایناقلاریندان »شی¬جی» بئله بیر مطلبه اشاره ائدیر: هونلارین ایلک اجدادلاری »هسیا= گسیا» سوْیوندان اولان »شون¬وئیşunvei» آدلی بیریسیدیر، بهاالدین اؤگل بوُ میفیک و افسانَوی کیشینین آدینی »هون یو hunyu» شکلینده یازیب
بعضی عالیملر لاتینجه اوْلان هیومن (انسان: human) کلمهسینی بو ائلین آدینا باغلاییرلار؛ یئنه¬ده خان کلمه¬سی¬نی، هون سؤزونون آیری شکلی بیلیرلر47؛ یئنی آراشدیرمالار هوُنلارین کسینلیکله تورک اوْلدوق¬لارینی اثباتلامیشلار،هوْنلار تاریخده«آسیا هوُنلاری/ بؤیوک هون امپراتورلوغو، آوروپا هوُنلاری و آغ هوُنلار (آفتالیتلر، هیاطله) » بؤلوملرینه تقسیم اوْلوللار و هر بیری بیر بؤلگهده بؤیوک اگه-منلیکلر قوروبلار209،
هوُن¬بوْیلاری : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]هوُنلارین اصلی بوْیلاری: هیوُنگ¬نوُ، اوْغور (اوْن¬اوْغور،ساری¬اوْغور،بوُلغار)، سابیر، آوار، کوُشان (توُبا/ تاپغاچ، کیداریت، تورکیش)، ائفتالیت/آپتاللار، یاقوُت، چاووُش/-چوْواش آدیندایدی؛ هیوُنگ¬نوُلار 24 بوْیدان تشکیل تاپیردی، چین قایناقلاری هونلاردان کاوْ-چوْ kao-ço (آغ¬هوُن) و باتیلی قایناقلار خیوْن و آغ هون شکلینده آد آپاریبلار، هونلارین ایچینده توْروْس¬لار و سیلیفکه/ایجَل بوْیلاری مختلف دیللی قوْوملاردان اوْلموشدولار، ائبئرهارد توْوْ-پا هوُنلاریندا 114 اوْیماق تثبیت ائدیبدیر، اوْنلارین 20سی سیئن¬پی، 3و هیوُنگ¬نوُ (شرقی¬هون)، 7سی کاوْچه (آغ¬هون) اوْلوبلار، اَلبیرونی 1029 دا قیرقیزستاندا ایکی قای،قوُن بوْیلاریندان سؤز آچمیشدیر، (قوُن سؤزو ایندی ده آذربایجاندا چوْخلو یئر آدلاریندا گؤرسَنیر)، آغاج¬اری توٌرکلری آوروپاهوُنلارینداندیر، ساسانی قایناقلاردا اوْنلارا آغ¬قاتلان و بیزانسلار آغ¬آتزیْر، دئییرلر، سئلئنگا نهری اطرافینداچوْخلو قازینتیلاردا هوُنلارا عاید اشیا گؤرونور
هوُن¬داستانلاری : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]مته¬خان افسانه¬سی، اوْغوزخان داستانی، سئحیرلی گئییک، قوُتلوقیلیج، بوْزقورد افسانه-سی هونلاردان قالما ساییلیرلار، هوُنلارین ایزینی نیئبئلوُنگئن (نیبلونگن)داستانی-ویاآتیلامرثیه¬سی و ایتالیانجا روْمارئموُس
روْمولوس افسانه لرینده گؤرمک اوْلار
هوُن¬دؤولتی¬تاریخی : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]هونلارین یازیلی تاریخلری م¬ق315 جی ایل چینله باغلانان آنلاشما ایله باشلانیر، هرچند بیر سیرا مورّخلر هون¬دؤولتی تاریخینی»تومان¬خان» ایله باشلا¬ییرلار ولی چین قایناقلاریندا هون دؤولتی، تومان¬خان و مته¬خاندان چوخ¬اسکیلره¬دایانیر،و آنلاشما بوُنا اشارتدیر وآیری طرفدن بیلیریک کی چین دؤولتی هونلارین گوٌج لنمهسی سبب ایله مشهور چین سدّینی تیکمیشدیر (م.ق 214)، شوٌکروقایا بوُ حکومتین باشلانقیجی نی م¬ق 7جی عصره باغلاییر؛ مته¬خان م¬ق 209جی ایلده اؤزونو تانهوُ (شان¬یوُ= امپراتور) اعلام ائتدی، مته خان بایکال گؤلوندن ایرتیش چایینا کیمی بوتون سیبری بوْزقیرلارینی آلدی؛ موغوللار، توْنقوزلار، تبتلر و 26 آسیا دؤولتی هونلارا تابع اوْلدو، بو دؤنملر توپلوم سال باخیمیندان آتا ارکلیک دؤنمی ساییلیردی،مته¬خان¬دان¬سوْنرا اوْغلو کیوْک(گؤیوٌک) kiok (
174 م.ق) خاقان اوْلدو او چینه آخین ائدیب وچین باشکندینی آلدی، هونلار م48جی ایلده ایکییه بؤلونه¬رک قوُزئی و گؤنئی هوُن دؤولت لری قوُرولدو، قوُزی هون دؤولتی م48جی ایلدن 156جی ایللرده اوْرخون، تالاس، و غربی توٌرکوستان بؤلگه لرینده قوُرولدو و گوٌنئی هون دؤولتی م48جی ایلدن 216جی ایللرده قوُزئی غربی چین بؤلگه لرینده قوُرولدو،هونلارین اصلی ییْخیلیش سببی چین دسیسه لری اوْلموشدور، کیوْک¬دان سوْنرا هون¬تانهوُلاریندان »هوخان،چی¬چی» آدلارینا اشاره ائده¬بیلیریک، هونلار مجلس و قوُرولتایا »توْی» دئییردیلر (ایندیکی آذربایجان تورکجه¬سینده شنلیک¬¬مجلسی-دئمکدیر)، هون¬لارین نظامی تشکیلاتی 24 توُمان اساسیندا قوُرولموشدور، هوُن شهرلریندنqau-dovbaruun, dereginxerem, ivolginsk آدلارینا اشاره اولونوب، چوخ بیلگینلرین نظریجه اوْغوز داستانی اصلینده بیر هون داستانی ساییلیر و ایندیکی¬شکلی اوْنون¬اسلامی اوْلموش شکلیدیر209،
هوُن : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]انسان¬آدی:إاَر،إآر،إالپ،إای،إبای،إبگ،إخان
هوُنجان : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]شهرضا دا کند آدی
هوُندوشقا : تورکجه تورکجه
[باخ]هشترخان
هوُنقار : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]هون و آوار طایفالاریندان
هوُوایدره : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]اهر ده کند آدی{آوای/اوُوا+دره}
هوُوئیدی : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]عثمانلی لارا قاتیلان بیر کوُرمانج بوْیو
هوُورسین : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]اوُرمیه ده کند آدی {آوارسین}
هوُی : تورکجه تورکجه
[سس تق]چاغیرماق اوٌچون ایشلهنن بیرکلمه
هوُیدا : تورکجه تورکجه
[آد،ص،ع،فا]بس بللی، آچیقجا (فا:هوُیدا)
هوُیزگاه چای : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]هشتپر ده چای آدی
هوُیلاماق : تورکجه تورکجه
[تاثیرلی ائیلم]هوُی دئیه چاغیرماق
هوُیماق : تورکجه تورکجه
[باخ]اوُیماق
هَوین : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]اهر ده کند آدی{اوْو+ین: اوْوا}
هوُیوخماق : تورکجه تورکجه
[باخ: اوُیماق]شاشیرماق
هوٌت هوٌت : تورکجه تورکجه
[باخ]شانا پیپیک
هوٌجه¬قان : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]مرندده کند آدی {اوُجا+قان: اوُجایئر}
هوٌدَر داغی : تورکجه تورکجه
[اؤزل آد]باخ: سالماس
هوٌردوٌرمک : تورکجه تورکجه
[باخ]هوٌروتمک
هوٌرکدورمک : تورکجه تورکجه
[باخ]هوٌرکوتمک
- Azerbaijani
- Azerbaijani To Azerbaijani
- Azerbaijani To English
- Azerbaijani To Persian(Farsi)
- Turkish
- Turkish To Turkish
- Turkish To English
- Turkish To Germany
- Turkish To French
- English
- English To Azerbaijani
- English To Turkish
- Germany
- Germany To Turkish
- French
- French To Turkish
- تورکجه
- تورکجه To Persian(Farsi)
- تورکجه To تورکجه
- Persian(Farsi)
- Persian(Farsi) To Azerbaijani