Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
یئددی‏قیفیل-آلتینداساخلانماق : تورکجه تورکجه

[تاثیرسیز ائیلم]برک برک‏گیزله دیلمک

یئددیک : تورکجه تورکجه

[آد]هفته، یئددی گونلوک سوٌره (فا:إ). week {(یئنی کلمه)، اصلینده یئددیلیک اولاراق حرف دوٌشوم ایله یئددیک شکلینه گلیر}

یئددیک-گونلری/هفته-گونلری : تورکجه تورکجه

[آد]آراشدیرماجی بهرام اسدی، هفته گونلرینی شنبه¬دن جومایا قدر بئیله وئریبدیر «یئللی گون، سوٌت¬گونو، دوُزگونو، آرا گون، اوْدگونو، سوُگونو، آینی¬گون16 »، نداکامران کشتیبان، اینترنت¬ده همان آدلاری وئره¬رک،سوٌت¬یئرینه توْپراق و آینی یئرینه آدینا کلمه¬سینی وئریبدیر، قونشو اؤلکه¬لر و مذهبی¬گله¬نک¬لری گؤز اؤنونه آلاراق¬یئددیک/هفته ¬گونلری
آشاغی ¬سیْرایلا اوُیقونراقدیر: «ائلگونو (جوُمارتئسی)، بازار، دوُزگونو (بازارتئسی)، تکگوٌنو، اوْدگونو، سوُگونو(جوماخشامی)، جوُما»

یئددی‏لر : تورکجه تورکجه

[آد]یئددی کیشیلیک بیر توپلولوغا وئریلن آد

یئددی‏لی : تورکجه تورکجه

[صفت]یئددی دانالی(فا:هفت گانه). the seven

یئددی‏لیک : تورکجه تورکجه

[صفت]
یئددی‏سی بیر آرادا.
یئددی گوٌنلوک، یئددی گوٌنده بیر یایینلانان «یئددی‏لیک قازئته و درگی»

یئددی¬مین : تورکجه تورکجه

[آد]سایی‏دا یئددی کره مین، اوٌچوز مین

یئددینجی : تورکجه تورکجه

[صفت]سیراسایی لاردا آلتینجی دان سونراکی سایی (فا:هفتم). seventh ‏

یئددینجی هوٌنر : تورکجه تورکجه

[آد،مج]سینما (فا:هنر هفتم، سینما)

یئددی¬یئددی : تورکجه تورکجه

[ظرف]هر دفعه سینده یئددی اوْلاراق

یئددی‏یوٌز : تورکجه تورکجه

[سایی]آلتی یوز دوقسان دوقوز دان سونراکی سایی (فا:هفتصد). seven –hundred

یئددی‏یوٌزونجو : تورکجه تورکجه

[سایی]آلتی یوز دوقسان دوقوزونجو سایی دان سونراکی سایی (فا:هفتصدم). seven-hundredth ‏

یئدک : تورکجه تورکجه

[باخ]یدک

یئدک‏له‏مک : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]یدک کیمی چکمک (فا:یدک¬کردن)to tow

یئدیرتمک : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم] یئدیرمه‏سینه سبب اولماق (فا:خوراندن)

یئدیرمک : تورکجه تورکجه

[تاثیرلی ائیلم]
یئمه¬سینی ساغلاماق(فا:خوراندن). to feed
بیر شئیی آزآز بیر آیری شئییه قاریشدیرماق.
بیرینه روٌشوت¬وئرمک(فا:رشوه¬دادن){سنگلاخ سؤزلویونده ایشله نیبدیر، یئمک¬دن متعدی فعل}

یئدیرمه : تورکجه تورکجه

[آد]
یئدیرمک ایشی.
یاغ، کیریش وکندیردن دوزه‏لن¬و سوُ بورولارینی¬بیربیرینه¬توتدورمایا یارایان معجون

یئدیریلمک : تورکجه تورکجه

[بلسیز ائیلم]یئدیرمک ایشی گؤرولمک

یئدیزدیرمک : تورکجه تورکجه

[باخ]یئدیرمک

یئر : تورکجه تورکجه

[آد]
یئر اوٌزو، اوٌزه رینده یاشادیغمیز یئرکوٌره‏سی «آی یئرین اطرافینا دوْلانیر» (فا:کره زمین). earth
اوْتوردوغوموز توْپراق، اؤلکه «بابالاریمیزین قالدیغی یئرلر» (فا:سرزمین، منطقه). region place, land,
بیر اؤزل استفاده اوٌچون آیریلمیش بؤلوم، ائو ویا اکین و هر بللی ایش اوٌچون آیریلمیش ساحه «اکین یئری، اوْتوراجاق یئر».
ایز، اثر، بیر شئیین آیریجا حصّه سی، ایش یئری، گؤرَو یئری «پالتارین ییرتیق یئرلری، یارا یئری»
یوْرغان دؤشک و یاتاجاق شئی «یئر سالماق».
قاب،کیسه¬و بوجور شئیلرین ایچَری‏سینده شئی اوْلمادان چکی‏سی «یئرینی چکمک».
آیری اوْلاراق گؤتوروله بیلن و ساییلابیلن هر شئی.
دوروم، وضعیت «سن منیم یئریمده اولسایدین نئیلردین؟»{دیوان لغات تورک ده ایشله نیبدیر،سن؛ بو کلمه سومرجه ده ائریدو اولاراق دونیانین بوتون دیللرینده مُختلف دئییشلرده ایشلنمکده¬دیر: آرامی دیلینده آراتتا، اینگیلیزجه earth، عربجه¬عرض،یونانجادا ژئو jeo و آوروپا دیللرینده erda…؛ یئر ویا ایر سؤزو ‏مکان معناسیندا ایران، ایروان، ایرانق و ایرمک¬کیمی¬سؤزلرین¬اوّلینده ایشله‏نیبدیر}

یئرئی : تورکجه تورکجه

[آد]بؤلگه، منطقه، یئر اوزندن بیر پارچا «اوٌچونجو زامان یئرئی‏لری»

یئر‏آدلاری : تورکجه تورکجه

[آد]آذربایجان¬وایران¬تورکلرینین یاشادیغی بؤلگه¬لرده یئرآدلاری اوٌچون بو لغتلره رجوع ائتمک اوْلار: کندآدلاری، داغ آدلاری، چای آدلاری

یئر‏آدلاری بیلیمی : تورکجه تورکجه

[آد،دیل‏ب]
مکان آدی (فا:اسامی‏مکانها). toponimy

یئر آدلارینین دوٌزگون یازیلیشی : تورکجه تورکجه

[آد]یئر آدلارینین یازیلیشیندا، یئرلی اهالینین¬سؤیله¬نیشی (البتده کلمه¬نین کؤکونو دقّته آلاراق) ان اوُیقون کلمه اولمالیدیر، یئرآدلاری حاققیندا بیرموضوعا اشاره-اوْلونمالیدیرکی¬پهلویچی یازار و مورّخلر و یازارلارین اصلی اؤزل لیکلریندن تورک¬-قارشیتلیغیدیر بئیله¬کی¬سیستیماتیک¬¬اولاراق ¬چالیشیرلار ایلکجه¬فارس¬دیلینه¬اوُیدورما بیر سؤیله¬نیش و آنلام وئرسینلر و امکانی اولمادیغی حالدا کوردجه وسونرادا ارمنیجه¬دن اویدورما بیر آد تاپاراق کلمه¬نی توجیه ائتسینلر و سونوندا یئنه¬ده بو ایشده معناسیز اولاندا کلمه¬نی تانینماز ویا حداقل باستانی ویا اوروپایی دیللره باغلاییرلار و بو حاقدا راحتجه سینه یالانچی¬ترجمه¬لره¬وتحریف¬اولونموش¬سؤزلره¬اشاره¬ائدیرلر ،مثلا اونلارین ان¬معروف-مورّخلری¬کسروی،عنایت¬الله، جعفر شعار و آیریلاری راحتلیکله ابن¬حوقل‘دن یالان بیر سؤز نقل ائده¬رک آذربایجانلیلارین فارس اولدوغونو ثبوت ائتمگه¬چالیشیب و یالان بیر سؤز اوزه¬رینده کتابلار یازیرلار حالبوکی سؤزون اساسی قوندارما سؤزدور، یئنه ده اشاره اولونمالیدیرکی¬اونلار بوتون¬ترجمه¬لرینده¬ده¬بوُ یارامازلیغی سوٌردورورلر، اؤرنک اوٌچون بونو امینه¬پاکروان‘ین یازدیغی «عباس¬میرزا و آذربایجان» کتابی¬نین ترجمه¬سینده گؤرمک اولار،‌ بو کتابدان ایکی ترجمه فارس دیلینده یاییلیبدیر، جالبدیرکی هر ایکیسینده¬ده کتابین آدیندا آذربایجان سؤزو حذف اولونوبدور و کتابین ایچینده ده آذربایجان حاقدا یازیلان بوتون سؤزلر یا کؤکوندن سیلینیبدیر ویا تحریف اولاراق آیری¬مفهومدا یازیلیبدیر.بوُموضوع¬عیناً یئرآدلاریندا دا صادق اولاراق، آراشدیرمالاردا دقّته آلینمالیدیر

یئر‏آدی : تورکجه تورکجه

[آد]جغرافیادا یئرله¬شیم بؤلگه‏سی،گؤل،ایرماق،داغ، تپه، باغ، باغچا، وادی، کند، کیمی یئرلرین آدی،‏مکان آدی (فا:اسم‏مکان). placename adverp of place