Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
فيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فيل، بزرگترين جانور خشكي. فيل اوْتو (fil otu)
از گياهان معطّر كه اغلب به نام «كباب اوْتو» مي‌شناسند

فيلان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فلان، فلاني. فيلان-بهمَدان (filan-bәhmәdan) = فيلان-بهمان (filan-bәhman) = فيلان-بيسار (filan-bisar) = فيلان-بيسان (filan- bisan) = فيلانى (filanı)
فلان فلاني

فيليس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام نوعي تفنگ قاب فلزي شبيه برنو كه به آن «فيليس پنج تير» هم مي‌گويند

فيلته : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فتيلة چراغ. (← فيت، فيتيله)

فيلوَند : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام طايفه‌اي از ايل كشكولي

فين : تورکجه فارسجا - قشقایی

= فينْگ (fing)
فين، آب بيني. فينخيرتي (finxirti)
آب بيني.
صدايي كه از بيني برآيد. فينْخيرمك (finxirmәk) = فينگ ائدمك (fing edmәk) = فينْگيرمك (fingirmәk)
فين كردن، آب بيني را با فشار بيرون راندن. فينخيريشمك (finxirişmәk) = فينگيريشمك (fingirişnәk)
دسته جمعي فين كردن. فينگ-فينگ ائدمك (fing-fing edmәk)
فين كردن.
هوس كردن، براي كار مهمّي چون ازدواج تمايل پيدا كردن

فين : تورکجه فارسجا - قشقایی

= فينْگ (fıng)
آب بيني. فينْخيرماق (fınxırmaq) = فينْگيرماق (fıngırmaq)
آب بيني را با فشار بيرون راندن. فينخيريق (fınxırıq)
از علائم هشدار كه با دميدن در بيني ايجاد مي‌گردد. فينديريق (fındırıq) = فينّيق (fınnıq)
تلنگر.
نوك ساز كه نوازنده آن را در دهان مي‌گذارد و در آن مي‌دمد. فينقيراق (fınqıraq)
آب بيني

فينجان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فنجان، استكان

فينديق : تورکجه فارسجا - قشقایی

: درخت و ميوة فندق

فينوْوسَن : تورکجه فارسجا - قشقایی

: محرّف في نفساً (!!!) براي مثال، مثلاً، در حال حاضر

فيق : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
گشاده، دهان باز. (← فاق)
مجازاً به معني مقعد

فير : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
فر، صداي بال پرنده در هنگام پريدن.
حركت سريع و تند. فيرچه (fırçә)
فرچه، آلتي كه داراي يك دستة چوبي است و بر آن موي حيوان يا پر پرنده نصب كنند و به وسيلة آن صورت را با صابون كف آلود كنند و بتراشند. فير-فيرَّك (fır-fırrәk)
فرفره.
مجازاً به معني چابك و سريع. فير-فيری (fır-fırı)
فرفري، موي مجعّد.
تنبان فردار زنانه. فيرلاماق (fırlamaq)
پريدن پرنده. فيرناق (fırnaq)
چابك، سريع. فيرّ–و-بيجيك (fırr-o-bicik)
در حال پريدن و فرار كردن. فيرّی (fırrı)
جوجه كبكي كه تازه پر در آورده باشد. فيريشته (fırıştә)
ملك، فرشته.
مار جعفري كه به آن مار تير هم مي‌گويند. فيرّيلاتماق (fırrılatmaq)
پرواز دادن پرندگان.
مجازاً به معني دروغ گفتن و لاف زدن. فيرّيلاماق (fırrılamaq)
پرواز كردن پرنده.
به سرعت حركت كردن

فيروْوان : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع) فراوان، زياد. فيزير (fızır)
از گياهان علوفه‌اي با ساقه‌هاي بلند كه معمولاً ساقه‌هاي آن را در داخل پالان قرار مي‌دادند.
مجازاً به معني تحريك كردن. پالانينا فيزير ائدير. (او را تحريك مي‌كند.) فيزيرْتي (tızırtı)
آدم سبك و بي عرضه، ناتوان و كم زور

فيرقه : تورکجه فارسجا - قشقایی

: (ع)
فرقه، گروه.
مكر، حيله.
آدم حيله‌گر و نا صالح. فيرقه وورماق (fırqә vurmaq)
حيله به كار بردن

فيرْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

: صداي بيرون جهيدن هر چيز از داخل چيز ديگر، صداي جهش و پرش. فيرْت-فيرْت (fırt-fırt)
ياوه، حرف مفت.
زود، پشت سر هم. فيرت-فيرتى (fırt-fırtı)
بيهوده گو، ياوه گو.
پير فرتوت و خرف. فيرْتَك (fırtәk)
تلنگر. فيرتيلاماق (fırtılamaq)
بيرون جهيدن، بيرون پريدن. فيرتينْگـی (fırtıngı)
ياوه، حرف مفت و بي ارزش

فيروز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: نام گياهي كه معمولاً در شوره‌زار مي‌رويد

فيرياد : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فرياد، سر و صدا

فيرْز : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فرز، چابك، زرنگ. (ريشة كلمه از «فير» و در اصل «فيريز» بوده است.)

فيس : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فيس، افاده، غرور. فيس مانگول (fis mangul) = فيس منگول (fis mәngul)
متكبّر، خودخواه. فيسّو (fissu)
متكبّر و خودخواه

فيس : تورکجه فارسجا - قشقایی

= فيسّ (fıss)
صداي فس فس، صداي خفيف باد معده. فيسّاق (fıssaq)
صداي خفيف انفجار باروت و گلوله.
مقعد، محلّ خروج باد معده. فيسقيرتْماق (fısqırtmaq)
باد در كردن. فيسقيلى (tısqılı)
فسقلي، كوچك، ناچيز و كم ارزش. فيسّيلاتماق (fıssılatmaq)
خارج كردن باد معده. فيسّيلاماق (fıssılamaq)
فس فس كردن، خارج شدن باد معده

فيش : تورکجه فارسجا - قشقایی

: فش فش، صداي حركت باد، آب، گلوله و … فيش-فيش (fış-fış)
صداي وزش باد يا ريزش آب. فيشقيرماق (fışqırmaq)
به گوش رسيدن صداي حركت مار و امثال آن.
رم كردن و ترسيدن حيوانات.
فوران زدن و بالا جهيدن آب.
سوت كشيدن جهت آگاهانيدن ديگران. فيشَنگ (fışәng)
فشنگ تفنگ. فيشّيلاماق (fışşılamaq)
صداي باد و امثال آن به گوش رسيدن

فيت : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
فوت، سوت، صدايي كه از دميدن هواي دهان بيرون آيد، سوت خفيف.
مجازاً به معني تحريك.
فيت، كيپ، مناسب و به اندازه. فيتال (fital)
به سرعت، با شتاب و اشتياق راه رفتن. (همانند باد و هوا) فيت ائدمك (fit edmәk)
دميدن.
تحريك كردن. فيت چالماق (fit çalmaq) = فيت وئرمك (fit vermәk)
سوت كشيدن، سوت آهنگين نواختن. فيتچي (fitçi)
سوت زن، آنكه سوت زند. فيتَك (fitәk)
سوت، سوت آهنگين.
سوتك، وسيلة سوت زدن. فيتكچي (fitәkçi)
سوت زن. فيتله‌مك (fitlәmәk)
فوت كردن، دميدن.
تحريك كردن. فيتمه (fitmә) = فيتنه (fitnә)
فتنه، تحريك. فيتمه‌چي (fitmәçi) = فيتمه كار (fitmә kar)
فتنه كار، آشوبگر. فيتمه‌چيليك (fitmәçilik)
فتنه‌گري. فيت-و-كوت (fit-o-kut)
خرده ريزه، وسايل كم ارزش. فيت-و-قيل قيل (fit-o-qıl-qıl)
ريزه كاري، خرده كاري. فيتيله (fitilә)
فتيله، فتيلة چراغ كه به وسيلة باد خفيف شعله كشد. فيتيلي (fitili)
آنچه با يك فوت از بين رود، كوچك، كوچولو

فيتال : تورکجه فارسجا - قشقایی

: به سرعت. (← فيت، فيتال)

فييوج : تورکجه فارسجا - قشقایی

:
فيوج، صنعتگران ايلي كه در ساختن تفنگ و ابزار فلزي مهارت داشتند.
نام طايفه‌اي از ايل كشكولي

فيزيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

: جوشهاي ريز روي پوست بدن، تبخال ريز بدن