Multilingual Turkish Dictionary

تورکجه

تورکجه
كئيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

= كئيله (keylә)
كيل، پيمانه، مقياسي براي حجم

كئيليك : تورکجه فارسجا - قشقایی

كبك

كئز : تورکجه فارسجا - قشقایی

گل آتش. (← كـؤز)

كف : تورکجه فارسجا - قشقایی

كف، كف آب، كف دهان. كف باغلاماق (kәf bağlamaq)
بر سطح آب كف ايجاد شدن.
كپك زدن، قارچ ايجاد شدن. (اصل كلمه محرّف «قاب» (پوسته، جلد) است.) كفَرمك (kәfәrmәk)
كف كردن، كف ريختن از دهان.كفَك (kәfәk) = كفْكه (kәfkә)
كفك، كپك، قارچ، پوستة سفيدي كه بر روي نان و غذاهاي مرطوب و فاسد شده ايجاد مي‌گردد. كفكه‌له‌مك (kәfkәlәmәk)
كپك زدن. كفگير (kәfgir)
آلت فلزي سوراخدار با دسته‌اي بلند كه به وسيلة آن كف روي مطبوخ را بردارند. كفگير بهره (kәfgir bәhrә)
كفگيري كه با آن غذا را در سر سفره تقسيم كنند. كفگير چالان (kәfgir çalan)
مقسّم، تقسيم كنندة غذا. كفگير چالماق (kәfgir çalmaq)
با كفگير غذا را تقسيم كردن. كفلَنمك (kәflәnmәk)
كف آلود شدن، كف كردن صابون و امثال آن. كفلي (kәfli)
كف آلود. كفه (kәfә)
زميني كه از دور مانند كف سفيد ديده شود و بدون آب و علف باشد، كوير، صحراي خشك. كفه‌يي (kәfәyi)
كويري، بسيار تشنه، آنكه در بيابان از تشنگي به جان آمده باشد

كفَن : تورکجه فارسجا - قشقایی

كفني، لباس مرده. (ريشة كلمه از «قاب» (جلد، محفظه) است.) كفنله‌مك (kәfәnlәmәk)
كفن كردن مرده. كفنليك (kәfәnlik)
پارچة كفني

كگ : تورکجه فارسجا - قشقایی

= كگ-كگ (kәg-kәg)
صداي آواز خواندن كبك. كگليك (kәglik)
كبك. كگليك اوْتو (kәglik out)
علف كبك، از گياهان دارويي مؤثّر. كگليك ناری (kәglik narı)
نام درختچه‌اي كوهستاني كه به آن «يئميشان» هم مي‌گويند

كهه : تورکجه فارسجا - قشقایی

لثة دندان

كهكيز : تورکجه فارسجا - قشقایی

(ف) نام گياهي با گلهاي آبي. (← كاه1، كاه گيج)

كهَن : تورکجه فارسجا - قشقایی

= كهَنْگ (kәhәng)
درد سياتيك، درد ناحية لگن و لگنچه

كهَر : تورکجه فارسجا - قشقایی

اسب سرخ رنگ، اسبي كه رنگش سرخ متمايل به سياه باشد

كهره : تورکجه فارسجا - قشقایی

(ف) بزغاله، كهره. كهره پز (kәhrә pәz)
نام بوته‌اي با ساقه‌هاي سفت و محكم كه اغلب مصرف دارويي دارد

كهور : تورکجه فارسجا - قشقایی

نام درخت يا درختچه‌اي با ساقه‌هاي خاردار

كي : تورکجه فارسجا - قشقایی

از حروف ربط كه در ادبيات فارسي به جاي آن «كه» مي‌نويسند.
چه كسي.
از پسوندهاي مالكيّت يا قيدي است مانند
منيمكي (مال من). كي بر كي (ki bәr ki)
چه كسي با چه كسي، اصطلاحي است كه براي تشخيص افراد از همديگر بيان مي‌شود

كـی : تورکجه فارسجا - قشقایی

كه، از حروف ربط

كيج : تورکجه فارسجا - قشقایی

صمغ، شيرة درخت. (← کوج) كيجه (kicә)
شيرة درخت گَوَن. كيجيك (kicik)
دكمه. (اوّلين دكمه‌ها از شيرة درخت گَوَن درست مي‌شده.) كيجييه (kiciyә)
شيره يا ساقة گَوَن خاردار

كيچه : تورکجه فارسجا - قشقایی

كوچه، محلّة كوچك

كيچ : تورکجه فارسجا - قشقایی

= كيچّه (kiççә)
كينه، دشمني. كيچّه ائدمك (kiççә edmәk) = كيچّه باغلاماق (kiççә bağlamaq)
كينه بستن، غرض ورزيدن

كيچيك : تورکجه فارسجا - قشقایی

كوچك، كوچولو، ريز

كيف : تورکجه فارسجا - قشقایی

كپك، كفك. (← كف و کوف) كيفكه (kifkә)
كپك، قارچ زدگي. كيفكه‌له‌مك (kifkәlәmәk)
كپك زدن. كيفه (kifә)
كپك، قارچ. كيفه‌له‌مك (kifәlәmәk) = كيفه‌مك (kifәmәk) = كيفه وورماق (kifә vurmaq)
كپك زدن، فاسد شدن

كيفْت : تورکجه فارسجا - قشقایی

راز، سِرّ، سخن پنهاني. كيفتدارليق (kıftdarlıq)
رازداري

كيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(4)
ببند، با طناب ببند. (← کول2) كيليد (kilid)
كليد، وسيلة بستن و باز كردن. کول2، کولود) كيليد‌لنمك (kilidlәnmәk)
قفل شدن، بسته شدن. كيليدله‌مك (kilidlәmәk)
قفل كردن، بستن. كيليشمك (kilişmәk)
به هم چسبيدن سگها يا مارهاي زوج براي عمل مقاربت

كيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(1)
كِل، هلهله، شادي. كيل چالماق (kil çalmaq) = كيل چكمك (kil çәkmәk) = كيل وورماق (kil vurmaq)
كِل زدن، ابراز هلهله و شادي كردن. كيل-و-شاباش (kil-o-şabaş) = كيل-و-گالا (kil-o-gala) = كيل-و-هاباباق (kil-o-hababaq) = كيل-و-هوْو (kil-o-hov)
هلهله و شادي، شاد باش و تبريك. كيليپ (kilip)
سر و صدا، هلهله و شادي. كيليپي دوشمـوش. (از سر و صدا و شادي افتاده، غمگين و ناراحت است.)

كيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(2)
تلفّظي از كلمة «کول» (خاكستر)

كيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

(3)
تلفّظي از كلمة «قير» به معني مرز، حد، سامان.
نام شهر قير در استان فارس. (← قير3) كيل برد (kil bәrd)
سنگچين مخصوصي كه مرز را تعيين كند

كيل : تورکجه فارسجا - قشقایی

كِل، هلهله، شادي. كيل وورماق (kıl vurmaq)
كِل زدن، هلهله و شادي كردن