Multilingual Turkish Dictionary

Turkish

Turkish
KLİP : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce clip (kırpma, kırkma; darbe; adım). "Sinema filmlerinden kesilmiş kısım veya ekrandaki müzik programlarında arka zemin olarak hazırlanmış görüntüler" anlamında kullanılan bu kelime için şu karşılıkları teklif ediyoruz: görüntüleme, görümsetme. Örnek: Bir yandan parçayı dinliyor, bir yandan da şarkıcının arkasında yer alan görüntülemelerle (görümsetmelerle) parça arasında ilgi kurmaya çalışıyorduk

KLON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizceden dilimize girmiş olan ve bitki bilimi ile hayvan bilimi alanlarında kullanılmakta olan bu kelime, "bölünen bir bitkiden meydana gelen bitkiler; özel bir işlem ile nüvesi faal duruma getirilmiş hücrelerden meydana gelen ve birbirine benzeyen canlılar grubu" anlamını taşımaktadır. Kurulumuz bu kelime için kopyalama karşılığının uygun olduğu görüşündedir: Örnek: Enstitünün deneylerinde dünyaya gelen hayvanların, normalden neredeyse iki misli büyük olduğunu söyleyen yetkili, kopyalanan koyunların 4,5 yerine 9 kilo geldiğini açıkladı

KLÂSMAN GRUBU : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca classement (sınıflandırma) + group (küme, grup). Teklif ettiğimiz karşılık: alt küme. Örnek: Alt küme karşılaşmalarında da umduğumuzu bulamadık

KNOW-HOW : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce know (bilmek) + how (nasıl). Son zamanlarda dilimizde "bir işin nasıl yapılması gerektiği hakkındaki bilgi" anlamında kullanılmaktadır. Bu anlam için teklif ettiğimiz karşılık: yöntem bilgisi. Örnek: Güvenlik alanında yöntem bilgisi bakımından size yardımcı olabiliriz. Ekonomi ve ticarette bir şirket veya kuruluşun bilgi, üretim veya işletme yöntemlerini satması veya kiralaması anlamında kullanılmaktadır. Bu anlam için teklif ettiğimiz karşılık: bilgi satma, bilgi kiralama. Örnek: Şirketimiz ürettiği bilgisayarlarla ilgili bilgileri başka bir kuruluşa sattı (kiraladı)

KOKPİT : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce cockpit. Pilot kabini. “Gemilerin kıç tarafında bulunan alçak güverte” anlamına da gelir. Bu söze karşılık olarak Kurulumuz pilot köşkü kelimesini önermektedir. Örnek: Konuk devlet başkanı törenden sonra bir süre F-16'nın pilot köşkünde oturdu

KOLOKYUM : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Lâtince colloquium (ilmî ve fikrî konuları tartışmak üzere yapılan akademik toplantı; doçentlik bilim sınavı). Teklif ettiğimiz karşılık: bilimsel toplantı. Örnek: Türk Dil Kurumunun düzenlediği "Gramer Sorunları Bilimsel Toplantısı"nda birçok konu üzerinde duruldu

KOLÂJ : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca collage. “Elde bulunan her türlü basılı malzemenin bir yüzey üzerine yeni bir kompozisyon oluşturacak şekilde yapıştırılmasıyla elde edilen bir tür resim sanatı tekniği.” Kurulumuz, kesyap kelimesinin kolâj için uygun bir karşılık olduğunda birleşmiştir. Örnekler: Sanatçının resimlerindeki figürler kesyap tekniği ile resme aktarılmıştır. Ödül töreninde öğrenciler, bir kesyap çalışması sergileyerek davetlilerce alkışlandılar

KOMBİNASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca combinaison. Dilimizde "Bir işi başarıya ulaştırmak için alınan önlemler, düzenleme" anlamında kullanılan bu söze karşılık olarak Kurulumuz, birleşim kelimesini önermektedir. Örnekler: Tablo birçok canlı renk birleşimine sahipti. Rejimi daha da yıpratmadan bazı birleşim önerileri değerlendirilmelidir

KOMBİNE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızcadan dilimize girmiş olan bu kelime genel dilde "birleştirmek, karıştırmak, bir araya getirmek" anlamlarını taşımaktadır. Ayrıca askerlik, sinema, tiyatro ve spor alanlarında da kullanılmakta olan bir terimdir. Kurulumuz kelimenin genel dildeki kullanımı için birleşik veya toplu karşılıklarını önermektedir. Ayrıca sinema, tiyatro ve spordaki kombine bilet için; topIu bilet, spordaki kullanımları için kombine akın, kombine yarış ve kombine savunma için; toplu akın, toplu yarış ve toplu savunma karşılıklarının kullanılmasını uygun görmektedir. Örnek: Mersin Termik Santralinin iyileştirilmesi, santralin kapasitesini artırmak amacıyla doğal gaza çevrimli birleşik yakıt sistemli olarak yapılacak

KOMPETİTİF : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca compétitif. "Daha çok satıp kâr etmek için ticarette üstünlük sağlamak" anlamında kullanılan bu söze Kurulumuz yarışımcı kelimesini önermiştir. Dilimizde eskiden beri bulunan rekabetçi kelimesi de yeri geldiğinde bu sözün yerine kullanılabilir. Örnek: O dönemlerde sanayi yarışımcı değildi

KOMPLEKS : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca complexe (hemen kavranamayan, çözümü güç olan, karışık; bir sanayii oluşturan parçaların bütünü; hastalıklı davranışları ortaya çıkaran, kişinin bilincini az çok şartlandıran, baskı altında tutulmuş hatıra, duygu ve düşüncelerin bütünü). Üyelerimizce her kavram için ayrı ayrı terimler kullanılması uygun görülmüştür

KOMPLİKASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca complication (karmaşık, karışık hâle getirme). Bu kelime için Kurulumuz genel anlamda karışıklık sözünü karşılık olarak önermiştir. Örnek: BM Genel Sekreterliği Türkiye'nin isteğine, bölgedeki ülkelerin asker göndermesinin Barış Gücü'nün tarafsızlığını bozabileceği ve karışıklık yaratabileceği gerekçesiyle karşı çıkıyor

KOMPLİKE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca compliqué (ögelerin veya gerekli işlemlerin sayısının çokluğu, çeşitliliği yüzünden anlaşılması, yapılması güç olan şey). Kurulumuz bu kelime için karışık sözünün uygun bir karşılık olduğunda birleşmiştir. Örnek: Olay o kadar hızlı gelişti ki karışık ve içinden çıkılmaz bir hâl aldı

KOMPLO : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca complot (düzen, tuzak). Kelimenin dilimizde güzel bir karşılığı vardır: tuzak. Örnek: İddiaların bir tuzak olduğunu biliyoruz

KONDİSYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca condition (durum; şart). Dilimizde daha çok sporcular için kullanılır ve sporcunun hem beden, hem ruh bakımından durumunu ifade eder. Bu anlam için teklif ettiğimiz karşılık: erk. Örnek: Oyuncuların erki çok iyi. Erk, eski Türk metinlerinde ve bugünkü bazı Türk lehçelerinde "güç" anlamında kullanılan güzel bir kelimedir

KONDİSYONER : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca condition'dan. Oyuncuların beden ve ruh bakımından durumunu, erkini koruyup geliştiren kimse. Teklif ettiğimiz karşılık: geliştirici. Örnek: Takımın iyi bir geliştiriciye ihtiyacı var

KONFİGÜRASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca configuration (görünüş, dış görünüş). Bilgisayar alanında “bir bilgisayar sisteminin genellikle fiziksel birimlerini göstermek” anlamına gelen bu terim için Kurulumuz yapılandırma karşılığını teklif etmektedir. Örnek: Açık oturumda uydu ile haberleşmenin esnekliğine bağlı olarak verilen hizmetin geliştirilmesi ve genişletilmesi, yapılandırma değişikliği yapılması ve erişimin sağlanması konuları tartışılacak

KONFİRMASYON : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca confirmation (doğrulama, tasdik; teminat). Teklif ettiğimiz karşılıklar: doğrulama, geçerleme. Örnek: Yabancılar çok önem verdikleri doğrulama (geçerleme) ve bazı ödeme sorunları yüzünden borsaya uzak duruyorlardı

KONFORMİZM : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conformism. Yürürlükteki kurum, ölçüt veya şartlara eleştirici bir değerlendirme yapmaksızın uyma, bunlarla uyuşma. Gazetelerin bazı köşe yazarları tarafından kullanılan bu söz için Kurulumuz, uymacılık veya uyarcılık kelimelerini önermiştir. Örnek: Toplumda uymacılığa (uyarcılığa) doğru bir eğilim başlamıştı

KONGRE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca congrés (delegelerin katılımıyla yapılan toplantı, kurultay). Bu kelimenin dilimizde zaten güzel bir karşılığı vardır: kurultay. Örnek: Parti, olağan üstü kurultay kararı aldı

KONJONKTİVİTE : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conjonctivite. Tıp dalında kullanılan bir terimdir ve "gözde katılgan zar iltihabı, göz ingini" anlamlarında geçer. Kurulumuz, tarihî metinlerimizde geçen ve iltihap anlamına gelen "yangı" kelimesinden yararlanarak göz yangısı sözünü karşılık olarak önermektedir. Örnek: Farkında olmadan gözümüze kaçan bir cisim göz yangısına sebep olabilir

KONJONKTÜR : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca conjoncture (rastlaşma; fırsat; toplu durum). Sosyal bilimlerde, "bir kurum, kuruluş, olay veya faaliyeti çevreleyen unsur ve şartların tümü" anlamına gelen ve son zamanlarda basın yayın organlarında da bu anlamda kullanılan konjonktür için önceden de güzel bir karşılık teklif edilmişti: toplu durum. Örnek: Milletler arası toplu durum, bu kararların uygulanmasına imkân vermeyecektir

KONKORDATO : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İtalyanca concordato (anlaşma). "İflâs hâlindeki iş adamının alacaklıları ile yaptığı borç ödeme anlaşması" anlamındaki bu terim için teklif ettiğimiz karşılık: iflâs anlaşması. Örnek: Malî durumu bozulan şirket iflâs anlaşması ilân etti

KONSENSUS : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

İngilizce consensus (fikir birliği, fikir mutabakatı, çoğunluğun fikri). Son zamanlarda dilimizde, "toplumun çeşitli kesimlerinin bir konuda aynı düşünceye ulaşması, aynı düşünceyi taşıması" anlamında yaygın olarak kullanılmaktadır. Oysa bu sözün dilimizde karşılıkları vardır: uzlaşma, mutabakat. Örnek: Bu konuda toplumda bir uzlaşma (mutabakat) sağlanmıştır

KONSEPT : Turkish Turkish Yabanci Kelimelerin Karsiligi

Fransızca concept (kavram). Bu sözün dilimizde güzel bir karşılığı vardır: kavram. Kavram sözü dilimizde uzun zamandır kullanıldığı hâlde bazı aydınlarımız maalesef konsept sözünü tercih etmektedirler